Mikrobiota jelit pełni ważną rolę w prawidłowym funkcjonowaniu całego organizmu człowieka. Brak równowagi w składzie mikrobioty, a także zmniejszona różnorodność powiązana jest z jednostkami chorobowymi, takimi jak nieswoiste zapalenie jelit, cukrzyca typu 1, celiakia, a także otyłość. Otyłość jest poważnym problemem, który dotyczy 39% dorosłych osób na świecie. Mikrobiota jelit jest coraz częściej badana jako czynnik wpływający na zdrowie metaboliczne, jak i otyłość. Przeprowadzono wiele badań, które pokazały, że probiotykoterapia poprzez przywrócenie równowagi mikrobioty jelitowej może stanowić wsparcie terapii chorób metabolicznych, a tym samym wpływać na obniżenie masy ciała. Dotychczasowe wyniki jednak nie dają dostatecznej wiedzy pozwalającej stworzyć konkretne zalecenia probiotykoterapii, która mogłaby być wykorzystana w terapii otyłości.
Dział: Układ trawienny i probiotykoterapia
Postbiotyki to różne związki chemiczne produkowane i wydzielane przez żywe bakterie lub uwalniane z bakterii po ich lizie, takie jak enzymy, peptydy, kwasy tejchojowe, muropeptydy uwalniane z peptydoglikanów, polisacharydy, białka błonowe i krótkołańcuchowe kwasy organiczne. Związki te wzbudzają znaczne zainteresowanie ze względu na ich znaną strukturę chemiczną, bezpieczne stężenia, trwałość i zawartość wielu czynników sygnałowych mających działanie przeciwzapalne, modulujące odpowiedź odpornościową, zmniejszające ryzyko otyłości, nadciśnienia, hipercholesterolemii, proliferacji nowotworowej oraz działanie przeciwutleniające. Te właściwości post-biotyków wskazują na ich potencjalnie korzystny wpływ na zdrowie, choć dokładny mechanizm tego działania nie został jeszcze w pełni wyjaśniony.
Do chorób zapalnych jelit (IBD) zaliczają się: choroba Leśniowskiego-Crohna oraz wrzodziejące zapalenie jelita grubego. Nieswoiste zapalenia jelit (NZJ) rozwijają się na skutek zaburzenia funkcji immunologicznej organizmu i przebiegają z okresami zaostrzeń oraz remisji. Ich etiopatogeneza jest złożona i nie do końca wyjaśniona. W leczeniu stosuje się terapię farmakologiczną, a także wspomaganie dietetyczne oraz dodatkową suplementację.
Wpływ mikrobioty na organizm ludzki jest przedmiotem badań już od kilku dekad. Probiotyki (żywe mikroorganizmy wykazujące korzystny wpływ na organizm gospodarza) oraz synbiotyki (połączenie probiotyków z prebiotykami, czyli naturalną pożywką stymulującą wzrost pożądanych szczepów bakteryjnych) wpływają na poprawę kompozycji mikrobioty jelitowej, zmniejszają przepuszczalność bariery śluzówkowej oraz stan zapalny, a także stymulują insulinowrażliwość. Modulowanie składu mikrobioty przy pomocy probiotyków wydaje się obiecującą strategią terapeutyczną dla pacjentów z insulinoopornością i cukrzycą.
Kandydoza jelit
Kandydoza jelit, nazywana również grzybicą to choroba zakaźna, która w przewodzie pokarmowym występuje stosunkowo rzadko, jednak jest bardzo groźna dla zdrowia. Jakie są objawy grzybicy jelit? Jak wygląda leczenie tej choroby?
Zaburzenia czynnościowe przewodu pokarmowego należą do grupy schorzeń idiopatycznych i są jedną z częstszych przypadłości, z którymi zgłaszają się pacjenci do poradni gastroenterologicznej lub do pediatry. Niemowlęta, u których występowały problemy, takie jak częste ulewania, kolki czy zaparcia, są bardziej narażone na występowanie zbliżonych w dorosłości. Każdy charakterystyczny objaw wymaga odpowiedniej diagnostyki poszerzonej o badanie podmiotowe i przedmiotowe. Następnie wprowadza się odpowiednie leczenie. Terapią wspomagającą w przypadku dzieci z zaparciami czynnościowymi może być Lactobacillus casei rhamnosus (Lcr35) oraz Bifidobacterium longum i podawanie fermentowanych produktów mlecznych bogatych w tego typu bakterie. W przypadku IBS poleca się suplementację Lactobacillus GG.
Nietolerancja laktozy to stan występujący u ponad połowy światowej populacji. Postępowanie polega na wdrożeniu diety niskolaktozowej, suplementacji diety enzymem laktazy bądź łagodzeniu objawów, w zależności od stopnia nietolerancji laktozy. Badania naukowe wskazują jednak nowe skuteczne rozwiązanie, jakim jest probiotykoterapia. Niejednokrotnie udowodniono bowiem, że zmniejsza ona nasilenie objawów nietolerancji oraz bierze udział w trawieniu laktozy, jednocześnie wpływając na normalizację parametrów wodorowego testu oddechowego.
Aktywność fizyczna jest niezbędnym elementem zdrowego stylu życia. Regularne ćwiczenia są profilaktyką wielu chorób cywilizacyjnych. Jednak istnieją także zagrożenia związane z nieodpowiednio dobraną lub zbyt intensywną aktywnością czy też nieprawidłową regeneracją po treningu. Probiotyki mogą być pomocne w przywracaniu prawidłowej mikrobioty jelitowej u sportowców oraz wspieraniu poprawy zdrowia i wyników sportowych.
Prawidłowy skład i funkcjonowanie mikrobioty jelitowej mają kluczowe znaczenie dla zachowania zdrowia człowieka. Dysbioza jelitowa jest uważana za jeden z czynników rozwoju otyłości. U osób otyłych mikrobiota jelitowa charakteryzuje się mniejszą różnorodnością oraz zmienioną proporcją rodzajów i gatunków bakterii. Przypuszcza się, że modyfikacja mikrobioty jelitowej może być przydatnym narzędziem w walce z otyłością.