Dział: Układ trawienny i probiotykoterapia

Akkermansia muciniphila jest mikroorganizmem, który ze względu na swoje właściwości wspierające zdrowie metaboliczne człowieka nazywany jest probiotykiem nowej generacji [1]. Jest to naturalny składnik mikrobioty jelitowej kolonizujący śluzówkę jelit. Korzystnie wpływa na integralność bariery jelitowej, zmniejsza obciążenie lipopolisacharydem, produkuje krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe i stymuluje syntezę GLP-1. Jej działanie uwarunkowane jest również aktywnością białka AMUC 1100, co stwarza możliwości stosowania bakterii w postaci postbiotyku. Pasteryzowana Akermansia muciniphilla ogranicza przyrost masy tłuszczowej, rozwój insulinooporności i dyslipidemii. W 2022 roku została zaklasyfikowana przez EFSA jako tzw. nowa żywność, co pozwoliło na wprowadzenie jej na rynek polski w kwietniu 2023.

W ostatnich latach pojawia się coraz więcej dowodów na związek otyłości z naszym mikrobiomem jelitowym. Choć wyniki badań nie są jednoznaczne i nadal pozostaje wiele niewiadomych, warto zwrócić uwagę na mikrobiom przewodu pokarmowego w kontekście rozwoju oraz leczenia nadmiernej masy ciała, jak również na czynniki, które mogą wpływać na jego skład, zaburzając stan równowagi – eubiozy.

Nieswoiste zapalenia jelit (NZJ) to grupa chorób, których wspólną cechą jest niekontrolowana odpowiedź zapalna w obrębie przewodu pokarmowego. Z uwagi na współwystępujące zmiany w zakresie mikrobioty jelitowej, istotnym elementem we wspomaganiu leczenia NZJ jest celowana probiotykoterapia. Mieszanina probiotyczna De Simone Formulation jest skuteczna w podtrzymującej terapii CU, zapobiega zaostrzeniom i wpływa na utrzymanie stanu remisji. Ponadto wskazany probiotyk jest efektywny w zapobieganiu zapaleniom i utrzymaniu remisji w zapaleniach zbiornika jelitowego. Celowana probiotykoterapia okazuje się być również pomocna w przebiegu mikroskopowego zapalenia jelita grubego.

Wrzodziejące zapalenie jelita grubego to nieswoiste zapalenie jelit WZJG (ang. ulcerative colitis, UC; łac. colitis ulcerosa) to przewlekła choroba charakteryzująca się okresami remisji i zaostrzeń. Charakterystyczną cechą tej choroby jest szerzący się przez ciągłość komórek naciek zapalny dotyczący jedynie błony śluzowej jelita grubego, za który odpowiada nieznany mechanizm. Choroba może mieć postać łagodną, umiarkowaną lub ciężką. Etiologia nie jest do końca poznana. Objawami, z którymi spotyka się osoba chora, są przede wszystkim: utrata apetytu, bóle skurczowe brzucha, osłabienie, wzdęcia, biegunki, niedokrwistość. Choroba ta coraz częściej dotyka również dzieci. W leczeniu stosuje się odpowiednią dietę, higieniczny styl życia oraz farmakoterapię i probiotykoterapię. W ostatnich latach na uwagę zasłużył probiotyk wieloszczepowy zawierający De Simone Formulation. Udowodniono naukowo, że indukuje on remisję WZJG u dzieci.

Probiotyki to żywe mikroorganizmy, które po spożyciu w określonej ilości mają pozytywnie wpływać na organizm. Coraz częściej stosuje się probiotyki w profilaktyce i leczeniu chorób u pacjentów pediatrycznych (np. biegunka, eradykacja Helicobacter pylori, nietolerancja laktozy czy atopowe zapalenie skóry).

W sezonie jesienno-zimowym poza infekcjami wirusowymi układu oddechowego występują także zakażenia wirusowe przewodu pokarmowego nazywane potocznie „grypą żołądkową”, „grypą jelitową” i „jelitówką”. Zapalenie żołądka i jelit wywołują głównie wirusy jelitowe, takie jak rotawirusy i norowirusy. Charakterystyczne objawy to ostre biegunki i wymioty. Cel terapeutyczny to zapobieganie odwodnieniu. Podstawę terapii stanowi odpowiednie nawodnienie doustne i postępowanie dietetyczne.

Nieodzownym elementem postępowania terapeutycznego w chorobach przewodu pokarmowego jest odpowiednie żywienie dopasowane do okresu choroby i jej postaci. Jak wskazują doniesienia, celowana probiotykoterapia może stanowić uzupełnienie standardowego leczenia i w sposób istotny wpływać na łagodzenie objawów związanych z chorobą. W przebiegu IBS, oprócz odpowiedniego postępowania dietetycznego (racjonalizacja żywienia np. wg standardów NICE, możliwość wdrożenia protokołu low FODMAP), zastosowanie konkretnych szczepów probiotycznych wpływa na łagodzenie objawów choroby. U pacjentów z IBD w porównaniu z osobami zdrowymi obserwuje się zmieniony skład bakterii w obrębie jelit, dlatego strategie mające na celu oddziaływanie na mikrobiotę wydają się uzasadnione.