Dysbioza jelitowa – czym jest, kiedy się pojawia i jak ją zbadać?

Ludzki przewód pokarmowy jest kolonizowany przez biliony mikroorganizmów, które razem tworzą złożony ekosystem, znany jako mikrobiota. Wśród mikroorganizmów w przewodzie pokarmowym, w jelitach zdrowego człowieka znajduje się ok. 1014 bakterii [1]. Mikrobiota to różnorodne formy życia, w tym bakterie, grzyby, wirusy oraz organizmy eukariotyczne. Z kolei termin mikrobiom odnosi się bezpośrednio do zespołu genów tych mikroorganizmów [2]. W ostatnim czasie obserwuje się znaczący wzrost liczby badań naukowych poświęconych wpływowi mikrobioty jelitowej na zdrowie ludzkie. Badania te wskazują, że mikrobiota jelitowa odgrywa kluczową rolę nie tylko w procesach trawiennych i absorpcji składników odżywczych. Znaczenie bakterii jelitowych wykracza poza te podstawowe funkcje, gdyż odpowiedni skład ilościowy i jakościowy mikrobioty, znany jako eubioza, jest fundamentalny dla utrzymania równowagi wewnętrznej – homeostazy organizmu. Mikrobiota wpływa na układ odpornościowy, metabolizm oraz produkcję różnych substancji chemicznych, w tym serotoniny i prekursorów neuroprzekaźników [3].
Wśród bakterii jelitowych znajdują się zarówno te o potencjalnych właściwościach prozdrowotnych, jak i te mogące przyczyniać się do rozwoju chorób. Zachwianie równowagi jakościowej i ilościowej mikrobioty jelitowej oraz wzrost udziału bakterii potencjalnie patogennych zostały zidentyfikowane jako czynnik ryzyka w wielu chorobach, zaburzeniach metabolicznych i immunologicznych [4]. 

Stan eubiozy mikrobiomu jelitowego

Jelita człowieka są kolonizowane przez mikroorganizmy, które należą do wszystkich 3 domen życia na Ziemi − bakterii, archeonów i eukariontów [5, 6]. Liczba komórek mikroorganizmów przewyższa liczebnie ludzkie komórki, a sam mikrobiom jelitowy koduje ok. 10 mln unikalnych genów. Wśród wykrytych gatunków bakterii dominują przede wszystkim 2 typy: Bacteroidetes oraz Firmicutes, których gatunki stanowią 90% wszystk...