Czynnościowe bóle brzucha

Jednym z najczęściej zgłaszanych problemów w gabinetach lekarskich zarówno podstawowej opieki zdrowotnej, jak i gastroenterologicznych jest ból brzucha, w tym czynnościowy ból brzucha. Przyczyn jego powstawania jest bardzo wiele – od chorób organicznych z zakresu jamy brzusznej, przez choroby ogólnoustrojowe, aż po schorzenia poza przewodem pokarmowym. Jednakże najczęstszą, a zarazem najtrudniejszą, przyczyną do diagnostyki i leczenia, są czynnościowe bóle brzucha (ang. functional abdominal cramping pain – FACP). Pomimo dużej częstości występowania jest to ból nie do końca zdefiniowany, który może obejmować zaburzenia czynności przewodu pokarmowego sklasyfikowane w Kryteriach Rzymskich IV (najczęściej zaburzenia dyspeptyczne, zaburzenia przełykowe lub zespół jelita drażliwego). Może również stanowić niezależny problem medyczny nakładający się na zaburzenia czynnościowe. Wspomniane Kryteria Rzymskie IV nie definiują czynnościowych bólów brzucha, ale codzienna praktyka lekarska wskazuje na istnienie tego problemu, i to w coraz szerszym wymiarze [1].
Charakter dolegliwości bólowych brzucha jest zazwyczaj zmienny, o nasileniu od łagodnego do umiarkowanego, ale czasem bywają na tyle silne, że mogą powodować ograniczenie wykonywania czynności dnia codziennego. Czas trwania jest różny – od kilkusekundowych lub kilkuminutowych krótkich bólów, po długo trwające, uporczywe dolegliwości utrudniające funkcjonowanie. Bóle mogą być zlokalizowane w całej jamie brzusznej, migrujące lub o zmiennej lokalizacji. Jest to również jedna z cech wstępnie oceniających charakter dolegliwości. Bóle związane z tłem organicznym zazwyczaj mają podobny charakter, występują w tej samej lokalizacji i nasileniu, przeważnie są ciągłe, występują niezależnie od pory dnia, a nawet zwykle wybudzają w nocy. Bóle czynnościowe nie mają przyczyn organicznych i powiązania z defekacją,...