Witamina C, znana również jako kwas L-askorbinowy, naturalnie występuje w niektórych produktach spożywczych, jest dodawana do innych i dostępna jako suplement diety. Rozpuszcza się w wodzie. Człowiek w przeciwieństwie do większości zwierząt nie jest w stanie endogennie syntetyzować witaminy C, dlatego musi być ona niezbędnym składnikiem diety.
Dział: Suplementy
Witamina D odgrywa istotną rolę w organizmie człowieka. Wpływa m.in. na zdrowie kości i mięśni oraz funkcjonowanie systemu immunologicznego. W artykule zostały omówione współczesne wyzwania związane z niedoborami witaminy D, do których zalicza się ograniczoną ekspozycję na słońce i niewystarczającą ilość tej witaminy w diecie. Ponadto artykuł przedstawia dostępne źródła pozyskiwania witaminy D, zalecenia dotyczące optymalnego dawkowania dla różnych grup wiekowych oraz bieżące badania nad wpływem witaminy D na różne zaburzenia i choroby, w tym choroby kardiometaboliczne i cukrzycę.
Kwasy tłuszczowe omega-3, a szczególnie ich przeciwzapalne pochodne, mogą modulować układ immunologiczny i wyciszać stan zapalny. Prawidłowe funkcjonowanie bariery jelitowej, co oznacza zapewnienie jej maksymalnej integralności, jest warunkiem nie tylko zdrowych jelit, ale także zachowania homeostazy w organizmie. Długoterminowe nawyki żywieniowe zapewniają istotną rolę w prawidłowym funkcjonowaniu bariery jelitowej, w tym coraz więcej badań sugeruje korzystne efekty w poprawie szczelności jelit po wdrożeniu kwasów tłuszczowych omega-3 w diecie i/lub suplementacji. Na funkcję bariery jelitowej wpływa wiele wewnętrznych i zewnętrznych czynników, w tym dieta, stres, masa ciała oraz aktywność fizyczna. Niektóre badania wykazały, że wielonienasycone kwasy tłuszczowe (PUFA) omega-3 mogą modyfikować skład mikrobioty jelitowej poprzez zwiększenie liczby bakterii z rodzaju Bifidobacterium, które zmniejszają przepuszczalność jelit.
Jod (I) jest jednym z niezbędnych bioaktywnych składników diety. Jest szczególnie istotny w suplementacji kobiet w ciąży, karmiących, a także wegan i wegetarian. Z racji udziału w syntezie hormonów tarczycy, reguluje wiele procesów w naszym organizmie.
Podczas planowania ciąży kluczową rolę odgrywa odpowiednio zbilansowana dieta, jednakże − jeśli jest taka potrzeba − można wprowadzić suplementację składników niedoborowych. Kwas foliowy jest najczęściej suplementowanym składnikiem na początkowym etapie ciąży, należy jednak rozważyć taką suplementację znacznie wcześniej, już na etapie jej planowania. Chcąc zwiększyć szansę na zajście w ciążę należy zwrócić uwagę na: witaminy z grupy B, kwas foliowy, cynk, koenzym Q10, inozytol oraz kwasy tłuszczowe omega-3.
Menopauza to trwałe zatrzymanie cyklu miesiączkowego, a w konsekwencji − możliwości prokreacyjnych. Menopauzie towarzyszą zazwyczaj liczne objawy, choć nie u każdej kobiety one występują lub są nasilone. Jednym z nich jest suchość błon śluzowych. Szczególnie rozpowszechniona jest suchość pochwy. Wyniki badań sugerują, że olej z rokitnika może być pomocny w walce z suchością błon śluzowych.
Otyłość jest obecnie uznawana za chorobę cywilizacyjną o zasięgu światowym. Badania potwierdzają jej związek przyczynowo-skutkowy z występowaniem chorób układu krążenia, tj. nadciśnieniem tętniczym i chorobą niedokrwienną serca, jak również z cukrzycą typu 2, zaburzeniami lipidowymi i niektórymi nowotworami. Według szacunkowych danych około 200 mln (50−65%) Europejczyków ma nadmierną masę ciała, a problem ten w coraz większym stopniu dotyczy dzieci i młodzieży. Rozwój cywilizacyjny, a z nim zmiana stylu życia człowieka skutkująca zmniejszeniem aktywności fizycznej w połączeniu z dietą wysokoenergetyczną wydają się najważniejszymi przyczynami występowania otyłości, wyprzedzając czynniki genetyczne. W związku z tym należy szczególnie podkreślić potrzebę kształtowania właściwych zachowań prozdrowotnych od wczesnego dzieciństwa.
Prawidłowe nawyki żywieniowe oraz regeneracja organizmu poprzez odpowiednią ilość i jakość snu powinny stanowić podstawę w dbałości o optymalną pracę układu immunologicznego i chronić organizm przed zachorowaniem. Niestety aktualny tryb życia i wysoce przetworzona żywność to czynniki predysponujące do osłabienia procesów odpornościowych. Zatem warto, zwłaszcza w okresie jesienno-zimowym, włączyć dodatkowe wsparcie w postaci suplementacji diety, a także preparatów ziołowych o udowodnionym działaniu wspomagającym pracę układu odpornościowego. Do suplementów diety, które mają udokumentowany wpływ na stymulację wzmacniania odporności, zalicza się m.in. witaminę D, witaminę C, kwasy tłuszczowe omega-3, a także preparaty zawierające w składzie chociażby acerolę, kurkuminę, żeń-szeń czy jeżówkę purpurową.
Pomiędzy składnikami odżywczymi spożywanymi wraz z pokarmem występuje zarówno synergizm, jak i antagonizm składników. Synergizm składników odżywczych to zjawisko, w którym różne składniki odżywcze działają wspólnie, wzmacniając swój korzystny wpływ na organizm. Inaczej mówiąc – efekt synergiczny występuje, gdy kombinacja pewnych składników odżywczych działa lepiej niż suma ich oddzielnych działań. Antagonizm składników odżywczych to zjawisko, w którym pewne składniki odżywcze hamują lub ograniczają wchłanianie, transport lub działanie innych składników. Innymi słowy, działanie jednego składnika może utrudniać lub blokować przyswajanie drugiego. To dokładne przeciwieństwo synergizmu. Wchłanianie pokarmów przez jelito oraz późniejszy ich metabolizm są w pewnym stopniu uzależnione od dostępności innych składników odżywczych. Magnez i witamina D to dwa niezbędne składniki odżywcze, które są niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania różnych narządów. Magnez pomaga w aktywacji witaminy D, która wpływa na regulację homeostazy wapnia i fosforu, wpływając na wzrost i utrzymanie zdrowych kości. Wszystkie enzymy metabolizujące witaminę D wydają się wymagać magnezu, który działa jako kofaktor w reakcjach enzymatycznych w wątrobie i nerkach. Niedobór któregoś z tych składników odżywczych jest związany z różnymi schorzeniami, takimi jak deformacje szkieletu, choroby serca oraz zespół metaboliczny. Dlatego ważne jest, aby dostarczyć zalecaną ilość magnezu, aby uzyskać optymalne korzyści z witaminy D.
Autor artykułu podkreśla znaczenie wyboru właściwych dodatków do suplementów, które wpływają na ich jakość i bezpieczeństwo. W artykule wskazuje się, że pewne dodatki, takie jak witaminy, minerały, aminokwasy, prebiotyki i probiotyki, są bezpieczne i wartościowe w suplementacji. Jednak autor ostrzega przed szkodliwymi dodatkami, takimi jak sztuczne substancje chemiczne i zaleca ostrożność przy wyborze. W artykule podkreśla się także znaczenie konsultacji z profesjonalistą zdrowia przed rozpoczęciem suplementacji.
Kwas masłowy należy do krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych (SCFA). Mają one działanie przeciwzapalne, dlatego suplementacja maślanem może mieć duże znaczenie w leczeniu chorób zapalnych jelit. Działanie kwasu masłowego opiera się na regulacji limfocytów oraz wzmacnianiu integralności bariery jelitowej, wpływa także na prawidłowy skład i zachowanie równowagi mikrobioty jelitowej.