Obniżona mineralizacja tkanki kostnej i mniej wydajny obrót kostny to procesy fizjologiczne charakterystyczne dla starzenia się organizmu, związanego z rozwojem osteoporozy pierwotnej. Kobiety są narażone na szybszą utratę gęstości mineralnej kości, która zaczyna się już po 40. roku życia, co wiąże się głównie ze spadkiem poziomu estrogenu i wygaśnięciem czynności hormonalnej jajników podczas menopauzy. Coraz więcej badań pokazuje, że mikrobiom naszych jelit wpływa na metabolizm kostny, a jego produkty mają duży wpływ na obrót kostny. Te obserwacje były podstawą do stworzenia teorii osi jelitowo-kostnej. Ostatnie badania pokazują, że odpowiednio dobrana probiotykoterapia jest pomocna w profilaktyce osteoporozy.
Kategoria: Artykuł
Otyłość definiowana jest jako patologiczna, nadmierna kumulacja tkanki tłuszczowej w organizmie rozwijająca się na skutek przewlekłego braku równowagi energetycznej. Choroba ta, mimo iż często bagatelizowana, predysponuje do szeregu poważnych konsekwencji zdrowotnych zarówno w kontekście zdrowia fizycznego, jak i psychicznego. Warto podkreślić, iż w naturalnym przebiegu nieleczona otyłość niezwykle często współwystępuje z innymi zaburzeniami metabolicznymi: insulinoopornością, cukrzycą typu 2, dyslipidemią, nadciśnieniem tętniczym oraz stłuszczeniem wątroby. Podstawowym, a zarazem pierwszym etapem leczenia otyłości jest zmiana stylu życia, ze szczególnym uwzględnieniem modyfikacji nawyków żywieniowych oraz zwiększeniem aktywności fizycznej. Niezwykle ważna jest edukacja pacjenta, także w zakresie walorów odżywczych produktów spożywczych popularnych w kuchni polskiej, np. oleju rzepakowego. Jego korzyści zdrowotne – przede wszystkim pozytywny wpływ na gospodarkę lipidową, węglowodanową oraz działanie przeciwzapalne – uzasadniają występowanie oleju rzepakowego w diecie pacjentów z chorobą otyłościową oraz współistniejącymi zaburzeniami metabolicznymi.
Rozszerzanie diety niemowlęcia to często wyjątkowy, a zarazem trudny czas dla rodziców. Prawidłowe wprowadzanie nowych pokarmów w odpowiednim czasie warunkuje dalszy rozwój dziecka, tzw. programowanie żywieniowe. Ważne, aby pokarmy były wprowadzane w odpowiedniej kolejności, temperaturze, konsystencji i ilości. Forma podania również budzi wiele kontrowersji. Coraz częściej rodzice stosują metodę BLW (ang. baby-led weaning), dzięki czemu dziecko poznaje produkty żywieniowe poprzez więcej receptorów. Schemat żywienia niemowląt cały czas ulega zmianom, dlatego ważne jest, aby zapoznać się z najnowszymi wytycznymi.
Inozytol obejmuje grupę dziewięciu różnych stereoizomerów, z których najbardziej powszechne są dwa – myo-inozytol (MYO) oraz D-chiroinozytol (DCI). Inozytole występują niemalże we wszystkich tkankach naszego ustroju, głównie w formie MYO i odpowiadają za różnorodne funkcje. Inozytole regulują gospodarkę węglowodanową i hormonalną, wpływając tym samym na płodność i parametry metaboliczne. W sytuacji niewystarczającej endogennej syntezy inozytolu, optymalizacja jego spożycia w diecie i suplementacja może okazać się pomocna.
Ważnym aspektem terapii jest kontrola interakcji składników żywności, leków i suplementów diety. Są różne rodzaje interakcji z zależności od tego, jaki mają mechanizm działania. W pracy dietetyka najistotniejsze jest, aby mieć ich świadomość i pomóc pacjentom uniknąć negatywnych skutków połączenia składników.
Kwercetyna to flawonoid o silnych właściwościach antyoksydacyjnych. Kwercetyna stosowana jest jako suplement diety. W prezentowanej pracy zostały przedstawione przykłady zastosowania suplementacji diety kwercetyną w profilaktyce i wsparciu leczenia wielu chorób cywilizacyjnych. Kwercetyna wykazuje działanie ochronne na układ krążenia oraz wykazuje działanie przeciwcukrzycowe, przeciwnadciśnieniowe, przeciwnowotworowe, przeciwalergiczne, przeciwwirusowe, przeciwzapalne i immunomodulujące. Kwercetyna może potencjalnie pomóc we wczesnym stadium infekcji wirusowej SARS-CoV-2.
Nieprawidłowo działający system immunologiczny jest przyczyną wielu chorób oraz infekcji. Wzmacniać odporność można poprzez właściwą dietę, aktywność fizyczną oraz suplementację witamin i mikroelementów. Jednym z kluczowych pierwiastków dla prawidłowego działania układu immunologicznego jest cynk, który bierze udział w produkcji hormonów grasicy, procesach dojrzewania limfocytów oraz stabilizuje błony komórkowe, co w dalszym etapie umożliwia fagocytozę. Suplementację mikroelementu zaleca się z wykorzystaniem soli cynku, tj. siarczanów, octanów oraz glukonianów. Ze względu na wiele działań niepożądanych i upośledzenie wchłaniania przyjmowanie preparatów cynku należy skonsultować z lekarzem.
Niepłodność to istotny problem współczesnego świata. Otyłość i nadwaga wpływają na występowanie zaburzeń płodności. Nieprawidłowa masa i/lub skład ciała zaburzają ponadto samoocenę i poczucie własnej wartości, co negatywnie wpływa na funkcjonowanie we współczesnym świecie. Zmiana stylu życia stwarza szansę na korektę tych problemów. Suplementacja diety berberyną wpisuje się w koncepcję poprawy jakości życia kobiety z insulinoopornością.
Eozynofilowe zapalenie przełyku jest coraz częściej rozpoznawaną przewlekłą chorobą zapalną przełyku. Występuje zarówno u dzieci, jak i u dorosłych, dając odmienny obraz kliniczny. Charakteryzuje się zapalnym naciekiem ściany przełyku i często współwystępuje z alergiami, nieżytem nosa, astmą czy egzemą. Istnieją 4 zalecane terapie lecznicze o podobnej skuteczności, które z czasem mogą być stosowane wymiennie. Podstawę leczenia stanowi odpowiednia dieta.
Mikrobiota jelit pełni ważną rolę w prawidłowym funkcjonowaniu całego organizmu człowieka. Brak równowagi w składzie mikrobioty, a także zmniejszona różnorodność powiązana jest z jednostkami chorobowymi, takimi jak nieswoiste zapalenie jelit, cukrzyca typu 1, celiakia, a także otyłość. Otyłość jest poważnym problemem, który dotyczy 39% dorosłych osób na świecie. Mikrobiota jelit jest coraz częściej badana jako czynnik wpływający na zdrowie metaboliczne, jak i otyłość. Przeprowadzono wiele badań, które pokazały, że probiotykoterapia poprzez przywrócenie równowagi mikrobioty jelitowej może stanowić wsparcie terapii chorób metabolicznych, a tym samym wpływać na obniżenie masy ciała. Dotychczasowe wyniki jednak nie dają dostatecznej wiedzy pozwalającej stworzyć konkretne zalecenia probiotykoterapii, która mogłaby być wykorzystana w terapii otyłości.
Leczenie niealkoholowej stłuszczeniowej choroby wątroby polega na działaniu terapeutycznym na wszystkie komponenty patogenetyczne choroby. Zmiana stylu życia stanowi pierwszy krok w terapii NAFLD. Aktywność fizyczna ułatwia redukcję masy ciała oraz zwiększa wrażliwość na insulinę. Zalecenia żywieniowe mają na celu osiągnięcie deficytu energetycznego u osób z nadmierną masą ciała, zwiększenie udziału kwasów tłuszczowych omega-3, błonnika pokarmowego, polifenoli oraz ograniczenie spożycia fruktozy, nasyconych kwasów tłuszczowych i trans.
Niealkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby, czyli w skrócie NAFLD, jest najczęstszą chorobą przewlekłą wątroby. Często współwystępuje z otyłością, cukrzycą typu 2 i zespołem metabolicznym. Przez długi czas może przebiegać bezobjawowo, przez co niejednokrotnie pozostaje niewykryta i nieleczona. Długotrwająca NAFLD może prowadzić do marskości wątroby, rozwoju raka wątrobowokomórkowego oraz zwiększa ryzyko chorób sercowo-naczyniowych, takich jak zawał serca czy udar mózgu. Podstawą leczenia NAFLD jest zmiana stylu życia, głównie poprzez modyfikacje dietetyczne oraz regularną aktywność fizyczną.