Inozytol – wskazania do zastosowania

Inozytol – występowanie i rola w organizmie

Inozytol zaliczany jest do powszechnie znanych witamin z grupy B. Obejmuje grupę dziewięciu różnych stereoizomerów (scyllo-, muco-, epi-, neo-, allo-, cis-, D-chiro-, L-chiro- oraz myo-inozytol), ale najbardziej powszechne są dwa – myo-inozytol (MYO) oraz D-chiroinozytol (DCI). Inozytole występują niemalże we wszystkich tkankach naszego ustroju, głównie w formie MYO (99% wszystkich inozytoli), odpowiadając za różnorodne jego funkcje [1, 2]. Biosynteza w wątrobie i nerkach pozwala na uzyskanie około 4 g inozytolu dziennie [2]. Źródłem inozytolu może być również dieta (głównie nasiona roślin strączkowych, pomarańcze, grejpfruty, limonki, kiwi, nektarynki, otręby pszenne, migdały, orzechy włoskie, nerkowce), która dostarcza około 1 g dziennie, głównie w postaci MYO [3]. Z uwagi na fakt, że inozytole odpowiadają za wiele podstawowych funkcji (przekazywanie sygnałów międzykomórkowych, biogeneza błon komórkowych, remodeling chromatyny), ich niedobór może w znaczący sposób upośledzić funkcjonowanie organizmu (tabela 1) [4]. Wśród przyczyn niedoboru inozytoli można wyróżnić zmniejszoną podaż wraz z dietą, zwiększony katabolizm i ich wydalanie, zmniejszoną biosyntezę, a także zaburzone wchłanianie jelitowe lub wychwyt komórkowy [2]. 
W sytuacji niewystarczającej endogennej syntezy inozytolu optymalizacja jego spożycia z diety i suplementacji może okazać się pomocna w przebiegu niektórych zaburzeń hormonalnych i metabolicznych.
 

Tabela 1. Funkcje inozytoli w organizmie [4]

Funkcje inozytoli w organizmie

Wpływają na gospodarkę węglowodanową (warunkują prawidłowy obrót glukozą).

Regulują funkcje rozrodcze.

Regulują gospodarkę hormonalną (w tym pracę gruczołu tarczowego oraz jajników).

Biorą udział w osteogenezie (formowanie tkanki kostnej).

Zastosowanie inozytolu w zaburzeniach gospodarki węglowodanowej

Inozytole (głównie w postaci MYO oraz DCI) uczestniczą w ścieżkach sygnalizacyjnych insuliny oraz w metabolizmie glukozy [5]. Zawartość myo-inozytolu jest szczególnie wysoka w tkankach charakteryzujących się wysokim obrotem glukozy, czyli w mózgu, mięśniu sercowym oraz jajnikach. Inozytol intensyfikuje translokację GLUT4 do błony komórkowej, zwiększając tym samym wychwyt glukozy, hamuje aktywność cyklazy adenylowej oraz zmniejsza uwalnianie wolnych kwasów tłuszczowych z tkanki tłuszczowej. Pod wpływem stymulacji insulinowej w tkankach enzym epimeraza katalizuje przemianę MYO w DCI. D-chiroinozytol z kolei zwiększa aktywność syntazy glikogenowej, głównie w tkankach odpowiedzialnych za spichrzanie glikogenu, czyli w wątrobie i mięśniach szkieletowych. Dzięki odpowiedniej proporcji tkankowej MYO i DCI warunkowana jest odpowiednia wrażliwość insulinowa, zmniejszając zapotrzebowanie tkanek na insulinę i obniżając jej stężenie w surowicy krwi. Postuluje się, że w...