Psychobiotyki w baby blues i depresji poporodowej

Ciąża i zdrowy rozwój dziecka

Mikrobiota jelitowa ma związek nie tylko z funkcjonowaniem układu pokarmowego i odpornościowego. Mikroorganizmy zasiedlające organizm człowieka wpływają również na ośrodkowy układ nerwowy (ich działanie obejmuje modulację neuroprzekaźników oraz wpływ na stan zapalny i syntezę metabolitów oddziałujących na mózg), dlatego mówi się o dwukierunkowej osi jelito–mózg. W związku powstał termin „psychobiotyk”, który odnosi się do bakterii probiotycznych, wpływających na układ nerwowy. Ich suplementacja może być jednym z elementów wspierających leczenie stanów depresyjnych – w tym depresji poporodowej czy baby blues.

Okres po porodzie to czas pełen emocji i wyzwań. Dla niektórych kobiet wiąże się także z pogorszeniem samopoczucia – zarówno krótkotrwałym, jak i trwającym przez dłuższy czas. Jak sobie pomóc w tym trudnym czasie? Ostatnio mówi się o tym, że jednym z elementów wspierających terapię baby blues czy depresji poporodowej mogą być psychobiotyki. Wyjaśniamy, czym są, jak działają i w jaki sposób mogą pomóc w poprawie stanu psychicznego po porodzie.

Oś jelito–mózg, czyli dwukierunkowa komunikacja między jelitami a mózgiem

Pojęcie mikrobiomu zostało użyte po raz pierwszy w 2001 r. przez Joshua Lederberga – amerykańskiego genetyka i mikrobiologa. Określił on tym terminem zespół symbiotycznych, komensalnych i patogennych mikroorganizmów, które zasiedlają organizm człowieka [1]. 
Na przestrzeni lat nazwa użyta po raz pierwszy w 2001 r. podlegała modyfikacjom i została doprecyzowana. Obecnie to, co zostało pierwotnie nazwane „mikrobiomem” nazywa się „mikrobiotą”, a termin „mikrobiom” stosowany jest w odniesieniu do zespołu wszystkich genomów wspomnianych mikroorganizmów. Dziś wiadomo już, że mikrobiota przewyższa liczbę ludzkich komórek w stosunku ok. 1,3:1. Sam fakt, że jest ich tak dużo, pokazuje jak ważne mogą być dla prawidłowego funkcjonowania organizmu [2, 3].
Zatrzymajmy się na chwilę na tym zagadnieniu i przyjrzyjmy się temu, jaką rolę odgrywa mikrobiota jelitowa w ludzkim organizmie? Mikroorganizmy wchodzące w jej skład uczestniczą w trawieniu i fermentacji składników pokarmowych, produkcji wybranych witamin i poliamin, a także umożliwiają prawidłowe działanie nabłonka jelitowego (odgrywają kluczową rolę w utrzymaniu ciągłości bariery jelitowej). Co więcej, uczestniczą w złożonych przemianach energetycznych, wpływają na gospodarkę mineralną i zapewniają sprawne funkcjonowanie układu odpornościowego [4]. 
Jednak to nie wszystko – mikrobiota jelitowa ma związek nie tylko z funkcjonowaniem układu pokarmowego i odpornościowego. Mikroorganizmy zasiedlające organizm człowieka wpływają również na ośrodkowy układ nerwowy, dlatego mówi się o osi jelito–mózg.
Wspomniana oś to dwukierunkowa komunikacja między mózgiem a jelitami. Bakterie, które zasiedlają jelita, komunikują się z ośrodkowym układem nerwowym poprzez różne mechanizmy, m.in.:

POLECAMY

  • produkcję krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych (SCFA’s) – są to produkty fermentacji wodorowęglanów, które wykazują zdolność do p...

Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów

Co zyskasz, kupując prenumeratę?
  • Roczną prenumeratę dwumiesięcznika Food Forum w wersji papierowej lub cyfrowej,
  • Nielimitowany dostęp do pełnego archiwum czasopisma,
  • Możliwość udziału w cyklicznych Konsultacjach Dietetycznych Online,
  • Specjalne dodatki do czasopisma: Food Forum CASEBOOK...
  • ...i wiele więcej!

Przypisy

    dr n. med.

    doktor nauk medycznych i nauk o zdrowiu, absolwentka kierunku dietetyka na Warszawskim Uniwersytecie Medycznym i Uniwersytecie Medycznym w Poznaniu; właścicielka poradni Kobieca Strona Dietetyki, w której zajmuje się przede wszystkim pomaganiem kobietom z niepłodnością i chorobami kobiecymi (endometrioza, PCOS), a także kobietom, które chcą zadbać o zdrowy przebieg ciąży

    POZNAJ PUBLIKACJE Z NASZEJ KSIĘGARNI