Suplementacja żelaza u kobiet w ciąży

Ciąża i zdrowy rozwój dziecka

Żelazo to pierwiastek, który jest niezbędny m.in. do prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego, immunologicznego i sercowo-naczyniowego. W ciąży zapotrzebowanie na ten pierwiastek jest większe. Wynika to m.in. z większych potrzeb rozwijającego się płodu, zwiększenia objętości krwi czy objętości mięśnia macicy. Rosnące zapotrzebowanie na żelazo sprawia, że kobiety ciężarne są bardziej zagrożone niedoborem tego pierwiastka i niedokrwistością z niedoboru żelaza – jest to dość powszechny problem w tej grupie. W związku z tym już na pierwszej wizycie położniczej zaleca się wykonanie morfologii krwi i wdrożenie suplementacji żelazem, jeśli wyniki badania odbiegają od normy. Zazwyczaj pierwszym wyborem jest podawanie doustnych preparatów z żelazem, a także odpowiednie zbilansowanie diety pod kątem zawartości żelaza (dzienne zalecane spożycie dla kobiety w ciąży to 27 mg). Jeśli takie postępowanie nie przyniesie spodziewanych efektów, rozważa się inne metody – leczenie domięśniowe, dożylne lub przetoczenie krwi (w stanie zagrożenia życia).

Niedobór żelaza i anemia ciążowa

Żelazo to pierwiastek, który jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego, immunologicznego i sercowo-naczyniowego. Ponadto jest głównym składnikiem hemoglobiny, uczestniczy w syntezie DNA, reakcjach oksydoredukcyjnych i sprzyja detoksykacji szkodliwych substancji w wątrobie [1–3]. 
W ciąży zapotrzebowanie na żelazo jest większe. Wynika to m.in. z większych potrzeb rozwijającego się płodu, zwiększenia objętości krwi czy objętości mięśnia macicy. Zgodnie z najnowszymi normami żywienia dla populacji Polski zalecane dzienne spożycie (RDA) żelaza dla kobiet ciężarnych to 27 mg. Dla porównania kobietom w wieku 19–50 lat, które nie są w ciąży, RDA dla żelaza wynosi 18 mg [4]. 
Ze względu na większe zapotrzebowanie na żelazo, kobiety w ciąży znajdują się w grupie ryzyka niedoboru żelaza i niedokrwistości z niedoboru żelaza. Wyniki badań przeprowadzonych w Polsce pokazały, że diety 23% kobiet zawierały zbyt mało żelaza – problem ten był szczególnie widoczny wśród badanych w wieku 19–30 lat i 31–50 lat [5]. Co więcej, w innym polskim badaniu odnotowano, że wśród kobiet ciężarnych odsetek ten był znacznie wyższy i wynosił aż 98% [6].
Jakie objawy mogą świadczyć o niedokrwistości z niedoboru żelaza i jakie konsekwencje ma to dla organizmu kobiety ciężarnej oraz przebiegu ciąży?

Objawy kliniczne i konsekwencje niedoboru żelaza

Niedokrwistość z niedoboru żelaza jest powszechnym problemem u kobiet w ciąży. W początkowym stadium może dawać objawy, które są lekceważone i tłumaczone innymi czynnikami. Część kobiet dowiaduje się o problemie dopiero po zrobieniu morfologii krwi, którą zaleca się na pierwszej wizycie położniczej.
Do objawów klinicznych niedokrwistości z niedoboru żelaza należą m.in.:

POLECAMY

  • osłabienie,
  • senność,
  • bladość powłok skórnych,
  • bóle głowy,
  • wypadanie włosów,
  • łamliwość paznokci,
  • problemy z koncentracją,
  • gorsza tolerancja wysiłku fizycznego.
     

Większość wymienionych wyżej objawów jest mało charakterystyczna, dla...

Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów

Co zyskasz, kupując prenumeratę?
  • Roczną prenumeratę dwumiesięcznika Food Forum w wersji papierowej lub cyfrowej,
  • Nielimitowany dostęp do pełnego archiwum czasopisma,
  • Możliwość udziału w cyklicznych Konsultacjach Dietetycznych Online,
  • Specjalne dodatki do czasopisma: Food Forum CASEBOOK...
  • ...i wiele więcej!

Przypisy

    dr n. med.

    doktor nauk medycznych i nauk o zdrowiu, absolwentka kierunku dietetyka na Warszawskim Uniwersytecie Medycznym i Uniwersytecie Medycznym w Poznaniu; właścicielka poradni Kobieca Strona Dietetyki, w której zajmuje się przede wszystkim pomaganiem kobietom z niepłodnością i chorobami kobiecymi (endometrioza, PCOS), a także kobietom, które chcą zadbać o zdrowy przebieg ciąży

    POZNAJ PUBLIKACJE Z NASZEJ KSIĘGARNI