Anarchia żywieniowa, nazywana również chaosem żywieniowym, to zjawisko charakteryzujące się brakiem regularności i struktury w sposobie odżywiania, często spotykane we współczesnym społeczeństwie. Do jego przyczyn należą szybkie tempo życia, stres, praca zmianowa, brak czasu na przygotowanie posiłków oraz czynniki psychologiczne, takie jak impulsywność czy jedzenie emocjonalne. Artykuł omawia konsekwencje zdrowotne anarchii żywieniowej, w tym zwiększone ryzyko otyłości, zespołu metabolicznego i zaburzeń odżywiania. Przedstawiono także strategie zaradcze, takie jak edukacja żywieniowa, wprowadzanie stałych pór posiłków, korzystanie z dzienników żywieniowych oraz techniki terapeutyczne oparte na CBT, ACT i mindfulness. Podkreślono rolę świadomego planowania posiłków oraz narzędzi cyfrowych w przywracaniu regularności i kontroli nad sposobem odżywiania.
Dział: Diety
Przewlekłe dolegliwości bólowe są coraz większym problemem, a liczba osób dotknięta objawami stale rośnie. Ból znacznie pogarsza jakość życia i utrudnia codzienne funkcjonowanie. W tym przypadku pomocna może okazać się dieta przeciwzapalna, bazująca na produktach spożywczych, które wspierają organizm i charakteryzują się działaniem przeciwzapalnym. Dodatkową pomocą może być suplementacja kwasami omega-3, kurkuminą i cynamonem. Kolejnym istotnym aspektem terapii przewlekłego bólu są jelita, ponieważ ich zdrowie przekłada się na funkcjonowanie całego organizmu.
Czas okołomenopauzalny to spore wyzwanie dla organizmu kobiety, zarówno w kontekście komfortu psychicznego, jak i z uwagi na inne procesy, które mają miejsce w ustroju. Menopauza wyraźnie wpływa na stan odżywienia. Wiąże się ze zwiększonym ryzykiem przyrostu masy ciała, a zwłaszcza otyłości sarkopenicznej, która oznacza jednoczesny spadek masy mięśniowej. Zmiany te przekładają się również na zwiększone ryzyko kardiometaboliczne. Warto jednak pamiętać, że objawy i konsekwencje zdrowotne w okresie premenopauzalnym i w menopauzie mogą być w sposób znaczący zminimalizowane poprzez utrwalenie pożądanych nawyków związanych z codzienną aktywnością fizyczną oraz dostarczanie do organizmu odpowiedniej ilości makro- i mikroskładników. Istotnym składnikiem w diecie kobiet w okresie okołomenopauzalnym są kwasy tłuszczowe omega-3, które regulują zarówno procesy związane z neurotransmisją oraz stanem zapalnym, jak i szeroko pojęty metabolizm. Kompleksowe i spersonalizowane podejście terapeutyczne obejmujące cały styl życia jest niezwykle istotne u każdej kobiety w okresie peri- i menopauzalnym.
W artykule omówiono znaczenie owulacji jako kluczowego momentu cyklu menstruacyjnego oraz jej wpływ na zdrowie hormonalne i ogólny dobrostan kobiety. Przedstawiono zalecenia dotyczące diety wspierającej owulację, podkreślając rolę antyoksydantów, pełnowartościowego białka, składników wspierających metabolizm estrogenów oraz nawadniania. Szczególną uwagę poświęcono takim składnikom, jak witaminy C, E, A, cynk, selen, jod, żelazo i witamina D, które wspierają prawidłowe funkcjonowanie układu rozrodczego. Podkreślono również znaczenie unikania alkoholu i dbania o równowagę hormonalną, szczególnie w kontekście planowania ciąży.
W niniejszym artykule omówiono fazę folikularną niemenstruacyjną, która trwa od zakończenia menstruacji do owulacji. To czas, w którym organizm przygotowuje się do ewentualnej ciąży, a poziom estrogenów, zwłaszcza estradiolu, zaczyna rosnąć. Wzrost tych hormonów poprawia nastrój, zwiększa energię i wspomaga regenerację mięśni. Podkreślono znaczenie wspierania metabolizmu estrogenów poprzez odpowiednią dietę, bogatą w błonnik, kiszonki i warzywa kapustne, które wspomagają detoksykację organizmu. Dodatkowo utrzymanie odpowiedniego nawodnienia oraz unikanie przetworzonej żywności i nadmiaru cukrów, które mogą zaburzać równowagę hormonalną.
Dieta bezglutenowa należy do grupy diet eliminacyjnych, a jej głównym celem jest całkowite wykluczenie glutenu z diety. Ma swoje zastosowanie w jednostkach chorobowych, takich jak celiakia, alergia na zboża glutenowe oraz nieceliakalna nadwrażliwość na gluten (NCGS). Podstawą do jej stosowania powinna być prawidłowo postawiona diagnoza, ponieważ nie w każdym schorzeniu jest wskazana. Odpowiednio zbilansowana dieta wykluczająca gluten dostosowana do stanu zdrowia może stać się sprzymierzeńcem w leczeniu i usprawnić jego proces.
Hipoglikemia to stan obniżenia stężenia glukozy < 70 mg/dl. Jest jednym z najniebezpieczniejszych zagrożeń u pacjentów z cukrzycą. Może się przejawiać np. sennością, drżeniem rąk czy zawrotami głowy, a w zaawansowanym stadium może prowadzić nawet do śmierci u osób ze stwierdzoną cukrzycą. Osoby, u których nie została zdiagnozowana cukrzyca, również mogą doświadczać jej epizodów. Dlatego dietetycy i inni specjaliści z dziedziny zdrowia powinni być na to szczególnie wyczuleni, by móc właściwie pokierować i uchronić swoich pacjentów przed jej negatywnymi skutkami.
Artykuł opisuje problem osteoporozy, choroby charakteryzującej się porowatymi kośćmi, która często rozwija się bezobjawowo, prowadząc do złamań. Szacuje się, że dotyka 22,1% kobiet i 6,1% mężczyzn powyżej 50. roku życia. Osteoporoza często pozostaje niezauważona, a złamania kości mogą być jedynym objawem. Artykuł omawia objawy, przyczyny, czynniki ryzyka i różnice między osteoporozą a osteopenią. Wskazuje, że osteoporozę diagnozuje się, mierząc gęstość mineralną kości, i podkreśla znaczenie profilaktyki i zdrowego stylu życia, w tym aktywności fizycznej, diety bogatej w składniki wspierające kości, i ekspozycji na światło słoneczne. Leki, aktywność fizyczna i dieta są podstawą konwencjonalnego leczenia osteoporozy. Artykuł zaleca unikanie czynników ryzyka, takich jak alkohol, palenie papierosów i nadmiar kofeiny, oraz przedstawia czynniki wpływające na zdrowie kości, zarówno pozytywne, jak i negatywne. Wskazuje również na naturalne metody leczenia, takie jak zdrowa dieta, aktywność fizyczna i ekspozycja na światło słoneczne.
Artykuł omawia główne założenia diet wysokobiałkowych, które zdobywają popularność, zwłaszcza po publikacji polskiego tłumaczenia książki dr Pierra Dukana. Diety wysokobiałkowe są uznawane za skuteczne w redukcji masy tłuszczowej i zapewnianiu długotrwałego uczucia sytości. Autor analizuje także dietę redukcyjną o wysokim poziomie białka i niskiej zawartości węglowodanów, składającą się z czterech faz. Artykuł porusza również kwestie białka w diecie sportowca, podkreślając jego rolę w regeneracji mięśni i adaptacji metabolicznej. Wskazane są również wady i zalety diet wysokobiałkowych, z odniesieniem do możliwych efektów ubocznych, takich jak zwiększenie filtracji kłębuszkowej i deficyty składników odżywczych. Przeprowadzone badania sugerują, że dieta Atkinsa, oparta na podobnych założeniach, wykazuje korzyści w krótko- i długoterminowej utracie masy ciała. Artykuł podkreśla znaczenie zrównoważonego spożycia energii i aktywności fizycznej w kontekście walki z otyłością, kładąc nacisk na dostosowanie diety do indywidualnych potrzeb i zdrowego stylu życia.
Obecna różnorodność nurtów dietetycznych sprawia, że trudno jest podjąć decyzję, która dieta jest najlepsza dla zdrowia. Wzrasta liczba osób z nadwagą i otyłością, a spożycie cukru również rośnie. Insulinooporność, związana głównie z tkanką tłuszczową trzewną, prowadzi do zaburzeń metabolicznych. Dieta niskowęglowodanowa, szczególnie w przypadku cukrzycy typu 2, wykazuje korzystne efekty, takie jak obniżenie hemoglobiny glikowanej. Badania sugerują również pozytywne skutki diety niskowęglowodanowej w przypadku nadwagi, otyłości i chorób neurologicznych. Dla kobiet z zespołem policystycznych jajników zaleca się dietę opartą na produktach o niskim indeksie glikemicznym. Niemniej jednak, dieta niskowęglowodanowa może być niewystarczająca dla intensywnie trenujących osób. Badania nad jej właściwościami trwają, a wyniki są obiecujące, jednak nie jest to idealny system żywieniowy dla każdego.
Choroba Hashimoto jest chorobą tarczycy, ale nie zawsze wiąże się z jej niedoczynnością. Może przez wiele lat przebiegać w stanie eutyreozy, jeśli jednak dojdzie do zniszczenia struktury tarczycy – przechodzi w stan hipotyreozy, czyli niedoczynności tarczycy. Objawami choroby Hashimoto są między innymi: wypadanie włosów, suchość skóry, zaburzenia metaboliczne oraz zła tolerancja zimna. Zarówno w chorobie Hashimoto, jak i insulinooporności nie ma ściśle określonego modelu żywienia. W insulinooporności zaleca się spożycie zwiększonej ilości błonnika, warzyw i owoców o niskim indeksie glikemicznym. Istotny w komponowaniu posiłków jest również ładunek glikemiczny potrawy, ponieważ nawet produkt o wysokim indeksie glikemicznym w dobrze zbilansowanym posiłku może osiągnąć niski ładunek glikemiczny.
