O właściwościach oleju rzepakowego jako żywności funkcjonalnej decydują związki bioaktywne w nim zawarte, zwłaszcza nienasycone kwasy tłuszczowe oraz substancje o potencjale antyoksydacyjnym. Olej ten posiada zdolność do ograniczania chorób o podłożu prooksydacyjnym oraz zapalnym, a zatem neurodegeneracyjnych oraz nowotworowych. Ponadto charakteryzuje się udokumentowanym pozytywnym działaniem w kontekście zaburzeń metabolicznych. Warto więc, aby olej rzepakowy stanowił element codziennej zróżnicowanej diety.
Dział: Zapobieganie chorobom
Produkcja i stosowanie toksycznych chemikaliów i materiałów syntetycznych zwiększyło ryzyko ekspozycji na szkodliwe dla zdrowia toksyny. Związki przyczynowe między toksycznymi chemikaliami a chorobami zostały dobrze poznane. Wielu pacjentów jednak doświadcza przewlekłych objawów związanych z ekspozycją na toksyny, zanim dojdzie do zaawansowanego stadium poszczególnych chorób. W związku z tym istnieje duże zapotrzebowanie na nieinwazyjne testy laboratoryjne, które mogą zapewnić szybką ocenę narażenia chemicznego oraz zdolności wątroby do detoksykacji.
Hormony to przekaźniki chemiczne, które odgrywają kluczową rolę w regulowaniu wielu funkcji organizmu. Pokarmy, które jemy, mają znaczący wpływ na naszą równowagę hormonalną, wspierając ją lub zaburzając. Głód i sytość to dwa ważne aspekty regulacji przyjmowania pokarmu. Głód odnosi się do fizycznego odczuwania potrzeby jedzenia, podczas gdy sytość odnosi się do uczucia sytości i zadowolenia po jedzeniu. Zarówno głód, jak i sytość są regulowane przez złożony system hormonów, sygnałów nerwowych i innych czynników, które wspólnie kontrolują przyjmowanie pokarmu.
Fitoterapia w chorobach skóry to coraz chętniej podejmowany przez specjalistów sposób leczenia lub wspomagania leczenia farmakologicznego. Stosowanie środków syntetycznych nierzadko jest obarczone działaniami niepożądanymi, zaś wybór naturalnych surowców ziołowych może być bezpieczniejszy przy nawet takiej samej skuteczności.
Wpływ mikrobioty jelitowej na zaburzenia metaboliczne jest przedmiotem intensywnych badań naukowych. Znamy już niektóre mechanizmy warunkujące tę zależność. Jest to m.in. produkcja metabolitów powstających w wyniku fermentacji substancji prebiotycznych. Synteza SCFA wpływa na wydzielanie GLP-1, hormonu o dużym znaczeniu w leczeniu cukrzycy typu 2 i otyłości. Istnieją strategie oparte na dowodach naukowych, które wzmacniają korzystny wpływ mikrobioty na zdrowie metaboliczne. Są to m.in. diety bogate w prebiotyki i związki polifenolowe.
Wybory żywieniowe mają kluczowe znaczenie dla zachowania zdrowia, a więc również mają wpływ na nasze samopoczucie. Trudno uwierzyć, ale obecnie szacuje się, że dietetyczne czynniki ryzyka są odpowiedzialne za 11 mln zgonów na całym świecie. Z tego względu przestrzeganie odpowiednich zaleceń dietetycznych wydaje się najwłaściwszą strategią, która pomogłaby we wdrażaniu korzystnych zmian w dokonywanych codziennie wyborach żywieniowych, co z kolei mogłoby przyczynić się do poprawy ogólnego stanu zdrowia i samopoczucia. Z uwagi na fakt, że takowe podejście dla wielu osób może stanowić nie lada wyzwanie, jak nigdy dotąd potrzebny jest rozwój metod innowacyjnych, takich jak te opierające się na dowodach najnowszych wysokiej jakości badań epidemiologicznych w zakresie żywienia. Okazuje się, iż wykorzystanie takich danych, jak te pochodzące z obserwacji przeprowadzonych w ramach badania Global Burden of Disease (2019), może stanowić wysokiej jakości źródło informacji, które pozwoli na opracowanie narzędzi prognostycznych w celu określenia wpływu codziennych wyborów żywieniowych na oczekiwaną długość życia w poszczególnych regionach świata. Osoby, które do momentu przeprowadzenia badania podążały za zachodnim wzorcem pokarmowym, po wprowadzeniu zmian jak zwiększenie dziennego spożycia pokarmów roślinnych, takich jak rośliny strączkowe, produkty pełnoziarniste i orzechy, przy jednoczesnym ograniczeniu spożycia czerwonego mięsa i jego produktów, uzyskały kilka dodatkowych lat życia w zdrowiu. Okazuje się, że chociaż największy efekt w zakresie wydłużenia szacowanej długości życia wystąpił u tych, którzy zmiany te wprowadzili wcześniej (np. w pierwszej połowie życia, tzn. młodzi dorośli, młodzież), modyfikacje wdrożone również u starszej populacji (seniorzy), choć w mniejszym stopniu, również mogłyby się przyczynić do pozyskania zdrowych lat życia. W konsekwencji zrozumienie potencjału zdrowotnego różnych grup żywności może umożliwić populacjom na całym świecie osiągnięcie realnych i znaczących korzyści zdrowotnych, tym samym przyczyniając się do wydłużenia życia w witalności i pełnej sprawności.
Istotnym elementem zdrowia jest zdolność organizmu do codziennej detoksykacji i eliminowania tysięcy toksyn, z którymi spotyka się on w ciągu dnia. Każda toksyna wprowadzona do organizmu z zewnątrz czy też wytworzona endogennie musi trafić do wątroby i przejść w niej dwie główne fazy detoksykacji. Każda z tych faz będzie wymagała aktywności określonych enzymów, których zdolność do prawidłowego udziału w metabolizmie wątrobowym będzie wymagać również udziału wybranych składników odżywczych, takich jak aminokwasy, witaminy czy inne związki organiczne. Warto też mieć na uwadze, że istnieją substancje, które mogą zaburzać przebieg i prędkość każdego etapu, a tym samym negatywnie wpływać na cały proces detoksykacji i ogólny stan organizmu.
Wiele osób skarży się na różne dolegliwości, nie zdając sobie sprawy, że problemem jest niewystarczająca ilość witaminy B1 (tiaminy) w organizmie.
Starzenie się organizmu jest zjawiskiem nieodwracalnym, ale jakość życia osób starszych zależy m.in. od diety, która pełni istotną rolę w profilaktyce i minimalizowaniu skutków chorób często postępujących z wiekiem: sarkopenii, osteoporozy, uchyłkowatości jelita grubego i chorób o podłożu zapalnym. Odpowiednio zbilansowana, zarówno pod względem ilościowym, jak i jakościowym, dieta współdecyduje o zachowaniu dobrej sprawności fizycznej i umysłowej. Ze względu na systematyczny wzrost liczebności seniorów tematy związane z żywieniem osób starszych powinny stać się ważnym punktem w dyskursie o możliwościach jak najdłuższego utrzymania zdrowia.
Osteoporoza charakteryzuje się postępującą utratą masy kostnej. Czynnikiem modyfikującym ryzyko pojawienia się schorzenia jest dieta. Do tłuszczów o działaniu prewencyjnym zaliczany jest olej rzepakowy. Wykazuje on zdolność do modulacji procesów zaangażowanych w utratę masy kostnej: zaburzenia równowagi pro/przeciwzapalnej i pro/antyoksydacyjnej organizmu. Tłuszcz ten wpływa na gospodarkę wapnia, głównego budulca kości. Na podstawie dotychczasowych badań trudno jednoznacznie określić optymalną dla zdrowia szkieletu ilość oleju rzepakowego w diecie. Ze względu na protekcyjne działanie w kontekście innych chorób cywilizacyjnych może stanowić on główne źródło tłuszczu.
Leptyna jest to hormon wytwarzany i wydzielany przez komórki tłuszczowe, podwzgórze, przysadkę mózgową, łożysko, mięśnie poprzecznie prążkowane, nabłonek przewodu pokarmowego oraz sutek. Jej sekrecja jest wprost proporcjonalna do ilości tkanki tłuszczowej. Rolą leptyny jest regulacja bilansu energetycznego. Leptynooporność jest to upośledzona wrażliwość tkanek na leptynę, jest ściśle związana z nadwagą lub otyłością. Charakteryzuje się podwyższonym stężeniem leptyny we krwi oraz nadmierną ekspresją OB w tkance tłuszczowej. Leptynooporność wiąże się z licznymi konsekwencjami zdrowotnymi. Jej leczenie polega głównie na normalizacji masy ciała poprzez aktywność fizyczną oraz ubogotłuszczową i bogatoresztkową dietę redukcyjną.