Dział: Diagnoza lekarska i dietetyczna

Artykuł, który niedawno ukazał się w „International Journal of Obesity” przedstawił nowy model próbujący wyjaśnić globalny wzrost otyłości, integrujący wcześniej istniejące hipotezy. Autorzy wyróżnili cztery główne modele patogenezy otyłości: model równowagi energetycznej, węglowodanowo-insulinowy, REDOX i obesogenów. Obesogeny powszechnie pojawiły się w żywności w latach 60. ubiegłego wieku, co zbiegło się ze statystycznym wzrostem częstości występowania otyłości. Obesogeny mogą być punktem wyjścia integrującym pozostałe teorie. Leczenie otyłości powinno być kompleksowe i obejmować zarówno farmakoterapię, jak i edukację żywieniową pacjentów w zakresie unikania obesogenów.

Otyłość to choroba przewlekła prowadząca do niekorzystnych konsekwencji zdrowotnych, psychologicznych, społecznych, a także ekonomicznych. WHO definiuje otyłość jako nadmierne lub nieprawidłowe gromadzenie się tkanki tłuszczowej. Na rozwój otyłości wpływ mają liczne i różnorodne czynniki. Zaproponowano zintegrowany model otyłości, który łączy model bilansu energetycznego (EBM), model węglowodanowo-insulinowy (CIM), model redukcyjno-utleniający (REDOX) oraz model obesogenu (OBS). Ponadto czynniki psychologiczne odgrywają istotnie ważną rolę w rozwoju nadmiernej masy ciała.
 

Endometrioza to przewlekła choroba zapalna, która dotyka miliony pacjentek na świecie. Niestety, pomimo upływającego czasu wciąż jest dla nas zagadką. Coraz liczniejsze dowody wiążą ją z chorobą wielogenową, dodatkowo zwracając szczególną uwagę na możliwe źródło epigenetyczne. Opracowanie ma na celu podsumowanie obecnie posiadanej wiedzy umożliwiającej wcześniejsze postawienie prawidłowej diagnozy i wytyczenie jak najlepszej ścieżki terapeutycznej. Ponadto chcielibyśmy zwrócić uwagę badaczy na wciąż nierozwiązane zagadki, jakie stawia przed nami ta choroba.

Endometrioza to przewlekła choroba o podłożu zapalnym, której diagnoza oraz skuteczna terapia w dalszym ciągu sprawia wiele trudności. W niniejszym artykule przedstawiono zarówno dietozależne czynniki zwiększające lub zmniejszające ryzyko występowania endometriozy, jak i rolę właściwej suplementacji.

Przewlekły stan zapalny to proces, który leży u podłoża większości chorób cywilizacyjnych, takich jak insulinooporność, PCOS, cukrzyca, nadciśnienie, depresja, choroby autoimmunologiczne i wiele innych. Najczęstszą przyczyną jest nieodpowiedni styl życia oraz narażenie na toksyny środowiskowe. Ważna jest diagnostyka obejmująca wywiad i badanie fizykalne oraz zlecenie potrzebnych badań laboratoryjnych, a następnie wdrożenie odpowiednich zmian w stylu życia, takich jak dopasowane do możliwości ćwiczenia fizyczne, redukcja stresu, dieta o niskim indeksie glikemicznym zawierająca antyoksydanty czy też higiena snu. Z leków o działaniu przeciwzapalnym stosuje się m.in. metforminę czy NLPZ (w zależności od konkretnego problemu pacjenta).

Zapalenie to proces charakteryzujący się aktywacją komórek odpornościowych, które chronią przed bakteriami, wirusami, toksynami i infekcjami poprzez eliminację patogenów, a także wspomagają naprawę i regenerację tkanek. W zależności od stopnia i zasięgu odpowiedzi zapalnej, w tym od tego, czy jest ona ogólnoustrojowa, czy lokalna, mogą wystąpić zmiany metaboliczne i neuroendokrynne mające na celu oszczędzanie energii metabolicznej i przydzielanie większej ilości składników odżywczych aktywowanemu układowi odpornościowemu. Dzięki włączeniu się tego procesu organizm dąży do osiągnięcia homeostazy poprzez usunięcie patogenu oraz odbudowę uszkodzonych tkanek. Nadmierna tkanka tłuszczowa prowadzi do rozwoju otyłości, czyli przewlekłego stanu zapalnego organizmu. U osób otyłych przewlekły stan zapalny określany jest jako zapalenie niskiego stopnia. Oznacza to, że jego intensywność nie jest duża, jednak przez swoją stałą obecność powoli uszkadza organizm. Dieta przeciwzapalna zdobywa coraz większą uwagę w dziedzinie zdrowego odżywiania. Badania wykazują, że odpowiednie żywienie może wpływać na redukcję stanów zapalnych w organizmie, co z kolei przyczynia się do profilaktyki wielu chorób przewlekłych.

Niepłodność to globalny problem, który dotyka statystycznie blisko 1,5 miliona par w Polsce, co stanowi ok. 15–20% par w wieku rozrodczym. Wyłącznie czynnik męski jest przyczyną niepłodności u 42% par. Narodowy Test Zdrowia Polaków wykazał, że nawet 72% mężczyzn w Polsce ma nadwagę lub otyłość i aż 66% – problemy z prawidłową produkcją spermy. Profil hormonalny otyłych mężczyzn obejmuje najczęściej niskie poziomy testosteronu całkowitego, wysokie poziomy estrogenów i zmniejszoną ilość inhibiny B, która służy do określania sprawności kanalików nasiennych i prawidłowej produkcji spermatogenezy.

Otyłość u mężczyzn, zwłaszcza otyłość brzuszna, jest ściśle związana z dysfunkcjami metabolicznymi, prowadzącymi do zespołu metabolicznego, zwiększonego ryzyka sercowo-naczyniowego i zaburzeniami gospodarki hormonalnej. U tych mężczyzn otyłość prowadzi również do wtórnego hipogonadyzmu (MOSH), co ma bezpośredni wpływ na zdrowie reprodukcyjne mężczyzn, włączając w to obniżoną płodność i dysfunkcję seksualną. Ponadto mężczyźni chorujący na otyłość częściej zmagają się z depresją i stanami lękowymi. Kluczowe znaczenie w zapobieganiu powikłaniom otyłości ma jej leczenie poprzez redukcję masy ciała i nowoczesną farmakoterapię.