Zakażenia Helicobacter pylori

W 1979 r. w Perth w Australii patolog Robin Warren zauważył, że w wycinkach pobieranych z żołądków pacjentów do badania histopatologicznego często występowała spiralna bakteria. Podzielił się swoją obserwacją z internistą Barrym Marshallem i wspólnie zaczęli badania mające na celu identyfikację tego mikroorganizmu. Wkrótce udało im się wyizolować bakterię, którą nazwali Campylobacter pyloridis – obecnie znaną jako Helicobacter pylori [1]. Rozpoczęło to badania na całym świecie. Szybko zaczęto podejrzewać, że zakażenie tą bakterią ma charakter chorobotwórczy. Jednoznacznie udowodnił to wspomniany wcześniej Barry Marshall, który w 1984 r. spożył kolonię bakterii wyizolowaną od chorego z zapaleniem żołądka, po czym sam rozwinął pełnoobjawowe zapalenie żołądka, również potwierdzone histopatologicznie [2]. 
Po latach otrzymał za to Nagrodę Nobla. Od tego czasu wiedza na temat zakażeń H. pylorii i ich wpływu na zdrowie bardzo się rozwinęła. Pojawiły się liczne metody diagnostyczne i terapeutyczne. Rodzi to wiele pytań wśród pacjentów, m.in. kiedy i jak się badać, kiedy leczyć, jak leczyć czy jak oceniać skuteczność leczenia. W tym artykule przedstawię odpowiedzi na te pytania, zgodnie z aktualnymi rekomendacjami.

Epidemiologia

H. pylori to spiralna, mikroaerofilna, gram-ujemna bakteria kolonizująca błonę śluzową żołądka. W krajach rozwijających się występuje bardzo powszechnie, nawet u 70–90% osób, natomiast w krajach rozwiniętych występuje rzadziej, dotykając 20–50% populacji [1]. W Polsce szacuje się, że bakterią tą zakażonych jest około 60–70% osób [3]. Do transmisji zakażenia dochodzić może drogą pokarmową gastro-oralną (żołądkowo-ustną) lub fekalno-oralną (odbytnicz...