Najbardziej aktualne badania potwierdzają znaczenie cynku i selenu w modulacji odpowiedzi immunologicznej. Spożywanie różnorodnych produktów, takich jak owoce morza, mięso, orzechy oraz produkty roślinne, może skutecznie zapewnić odpowiednią podaż cynku i selenu w codziennej diecie. Dodatkowa suplementacja tych składników może być wskazana, szczególnie w grupach ludności narażonych na niedobory. Może ona przynosić korzyści zdrowotne w kontekście prewencji i leczenia infekcji, szczególnie wirusowych, a także w chorobach auto- immunologicznych. Ważne jest jednak indywidualne dostosowanie dawek suplementów w oparciu na potrzebach organizmu oraz kontroli przez specjalistę.
Autor: Klaudia Mikołajczyk
mgr; dietetyk kliniczny, psycholog; prowadzi centrum gabinetów specjalistycznych - Przestrzeń Balansu, skupiając się na równowadze pomiędzy aspektami fizycznymi, psychicznymi i emocjonalnymi w dążeniu do zdrowia; w codziennej pracy z pacjentami łączy wiedzę dietetyczną i psychologiczną, pomagając im w osiąganiu zamierzonych celów.
Olej rzepakowy jest jednym z najpopularniejszych tłuszczów roślinnych w Polsce, co wynika z jego szerokiego zastosowania zarówno w kuchni domowej, jak i w przemyśle spożywczym. Jego popularność jest związana z korzystnym składem kwasów tłuszczowych oraz obecnością składników bioaktywnych, wpływających na prozdrowotne właściwości tego składnika diety. Jednakże jakość oleju rzepakowego na polskim rynku może być zróżnicowana w zależności od wielu czynników, które powinny być uwzględniane przy wyborze najlepszego produktu.
Błonnik pokarmowy jest mieszaniną substancji pochodzenia roślinnego i dzieli się na frakcję włókna nierozpuszczalnego w wodzie (hemiceluloza, celuloza, skrobia, lignina) oraz rozpuszczalnego w wodzie (pektyna, inulina, gumy i kleje roślinne). Powinien on charakteryzować się jedną z czterech cech: redukować czas pasażu jelitowego i zwiększać objętość stolca, nasilać procesy fermentacyjne w jelicie grubym, obniżać poziom cholesterolu ogółem i frakcji LDL cholesterolu w surowicy krwi, zmniejszać stężenie glukozy i/lub insuliny we krwi [2]. Dieta dostarczająca zbyt niską zawartość błonnika pokarmowego może sprzyjać rozwojowi wielu nieprawidłowości, m.in. chorób cywilizacyjnych, chorób przewodu pokarmowego czy dysbiozy jelitowej. Biorąc pod uwagę szeroki zakres działania błonnika pokarmowego w obrębie przewodu pokarmowego oraz zapalny charakter chorób, w zaostrzeniu których zaleca się ograniczenie jego spożycia, suplementacja w przypadku diety ubogiej w błonnik powinna skupiać się przede wszystkim na działaniu wspierającym prawidłową mikrobiotę jelit oraz redukującym stan zapalny w organizmie.
Proces zapalny jest naturalnym mechanizmem umożliwiającym zwalczanie infekcji i redukcję wpływu czynników uszkadzających. Jest on korzystny, kiedy trwa krótko i zanika po usunięciu patogenu. Jednak przewlekły proces zapalny przebiegający w organizmie może predysponować do rozwoju innych chorób. Z perspektywy żywieniowej szczególnie istotne wydaje się zachowanie równowagi między mediatorami prozapalnymi a wygaszającymi proces zapalny, m.in. poprzez dobór żywności obdarzonej komponentą immunologiczną. Takim produktem może być olej rzepakowy, będący źródłem składników o działaniu przeciwzapalnym, a także wielonienasyconych kwasów tłuszczowych, dzięki czemu wykazuje właściwości przeciwzapalne ograniczające występowanie stresu oksydacyjnego, a tym samym stanu zapalnego w organizmie.
Choć najlepiej poznanymi kwasami tłuszczowymi są te z rodziny omega-3 i omega-6 coraz więcej doniesień naukowych potwierdza korzystny wpływ kwasów omega-7 na zdrowie. Dotychczas wykazano, że suplementacja m.in. oleju z rokitnika może wpływać na poziom cholesterolu oraz poszczególnych lipoprotein w surowicy krwi, mieć korzystne działanie w łagodzeniu objawów zespołu suchego oka, poprawiać markery stanu zapalnego śródbłonka oraz łagodzić objawy związane z suchością błon śluzowych narządów płciowych. Te obiecujące wyniki wskazują, że dodatkowa suplementacja kwasów omega-7 może zyskiwać w najbliższym czasie coraz większe znaczenie w profilaktyce i wspomaganiu leczenia wielu schorzeń.
Zespół jelita drażliwego (IBS) należy do tzw. czynnościowych zaburzeń przewodu pokarmowego. Dotychczas nie wskazano żadnej przyczyny organicznej tej choroby. Patomechanizm IBS jest wieloczynnikowy, a jego osią jest obustronne oddziaływanie przewodu pokarmowego i ośrodkowego układu nerwowego. Wskazuje się, że dieta może wpływać na przebieg IBS, dlatego tak ważna jest prawidłowa ocena sposobu żywienia pacjenta oraz wdrożenie odpowiednio dopasowanych zaleceń dietetycznych.
