W okresie dojrzewania młodego człowieka prawidłowe odżywianie odgrywa szczególną rolę. Sposób żywienia, który wpływa na fizyczny i psychiczny rozwój nastolatka, niestety, często znacznie odbiega od zalecanego przez ekspertów. Oddziałuje to na prawidłowy stan skóry, wzrost, dojrzewanie płciowe, a nawet wyniki w nauce [1, 2]. Błędy żywieniowe mogą prowadzić do nieprawidłowej masy ciała, a nawet zaburzeń odżywiania i wzrostu ryzyka chorób dietozależnych w przyszłości [1]. Z drugiej strony wzrasta liczba nastolatków, którzy chcą świadomie dokonywać wyborów żywieniowych. Decydują się na przejście na weganizm ze względów etycznych albo dla zdrowia.
POLECAMY
Rezygnacja z jedzenia produktów odzwierzęcych dorastającego dziecka może budzić obawy troskliwego rodzica.
Czy słusznie?
Stanowiska instytucji medycznych i żywieniowych na świecie w kwestii diet roślinnych są zgodne – odpowiednio zaplanowane diety wegetariańskie, w tym wegańskie są zdrowe, i mogą przynosić korzyści w zakresie profilaktyki i leczenia niektórych chorób. Diety te są odpowiednie dla wszystkich etapów życia, w tym nastolatków, kobiet ciężarnych czy sportowców [3].
Jeżeli nastolatek decyduje się na roślinny sposób odżywiania, musi zadbać o spożycie składników przedstawionych na rys. 1.

Opracowano na podstawie: Weder S., Schaefer C., Keller M. Wegańska piramida żywieniowa z Gießen. Ernahrungs Umschau 2018; 65(8): 134–143
Tabela 1. Przykładowa racja żywieniowa dla dziewczynki 13–15 lat o umiarkowanej aktywności fizycznej (ok. 2100–2200 kcal) z uwzględnieniem wytycznych wegańskiej piramidy żywieniowej
Grupy produktów + l. porcji dziennie | Produkty | 1 porcja (przed obróbką) |
Produkty zbożowe i skrobiowe 8 porcji |
chleb pełnoziarnisty, np. żytni, orkiszowy | 1 kromka (35–40 g) |
płatki śniadaniowe, np. owsiane, jęczmienne, żytnie | 2 łyżki (30 g) | |
kasze: gryczana/orkiszowa/jaglana/jęczmienna/amarantus/komosa ryżowa – quinoa | 2 łyżki (30 g) | |
ryż: brązowy/dziki/czerwony/czarny | 2 łyżki (30 g) | |
ziemniaki | 120 g (2 szt.) | |
mąka pełnoziarnista, np. orkiszowa/gryczana/żytnia itd. | 2 łyżki (30 g) | |
makaron pełnoziarni... |