Żeń-szeń i eleuterokok: podobne, ale odmienne

Branża zielarska wcale nie jest znacząco odmienna od innych działów i sektorów szeroko pojętej medycyny. Również dla niej jedną z najbardziej znaczących wartości jest reputacja, będąca wypadkową skuteczności, popularności, ceny, dostępności oraz historii użytkowania danego zioła. Rośliny cieszące się estymą stanowią podstawę współczesnej fitoterapii, a jednocześnie są traktowane jako swoiste wyznaczniki, porównawcze punkty odniesienia dla innych, nierzadko nowych surowców o podobnym charakterze i działaniu. Niekiedy to uznanie jest tak duże, iż przekłada się na całą gałąź ziołolecznictwa, a nazwa botaniczna cennego gatunku staje się spospoliciałym synonimem. Zjawisko to można zauważyć w przypadku Panax ginseng, czyli niezwykle pożądanego wszechleku – żeń-szenia, nazywanego żeń-szeniem azjatyckim [1]. Uznanie dla tego gatunku jest tak duże, że frazę żeń-szeń odnajdziemy w określeniach potocznych i handlowych wielu innych roślin, często zupełnie niespokrewnionych z rodzajem Panax, ale także stosowanych w charakterze środka wzmacniającego i pobudzającego organizm. Żeń-szeń alaskański to jeden z gatunków północnoamerykańskiego kolcowoju; witanię ospałą, czyli ashwagandhę chętnie mianuje się w reklamach żeń-szeniem indyjskim, natomiast korzenie pieprzycy peruwiańskiej czasami nazywa się żeń-szeniem peruwiańskim – takich przykładów można wskazać kilkanaście, a zatem nie jest to zjawisko odosobnione. W ostatnich latach coraz większą popularność – w tym również w Polsce – zdobywa jeszcze inny gatunek: żeń-szeń syberyjski, czyli eleuterokok kolczasty (Eleutherococcus senticosus), który bywa wskazywany jako pełnoprawny, tańszy zamiennik drogiego wszechleku żeń-szenia – czy aby słusznie?
Wszechlek żeń-szeń oraz eleuterokok kolczasty są roślinami farmakopealnymi: ic...