Mikrobiota jelitowa – generator odporności organizmu

Błony śluzowe pokrywające przewód pokarmowy, układ moczowo-płciowy i oddechowy stanowią pierwszą linię obrony organizmu przed zagrożeniami pochodzącymi ze środowiska zewnętrznego, takimi jak: bakterie, wirusy, grzyby czy pasożyty. W celu sprawnego zwalczania czynników zakaźnych i potencjalnie szkodliwych organizm człowieka wykształcił złożony system tkanki limfatycznej związanej z błona­mi śluzówki – MALT (mucosal-associated lymphoid tissues). W skład układu MALT wchodzi tkanka limfatyczna błony podśluzo­wej i śluzowej przewodu pokarmowego GALT (gut-associated lymphoid tissue), układu od­dechowego BALT (bronchus-associated lymphoid tissue), tkanka limfatycz­na nosa i gardła NALT (nasal-associated lymphoid tis­sue), a także gruczołów sutkowych, łzowych czy związanych z układem moczowo-płciowym.
Pod względem aktywności immunologicznej układu MALT największe znaczenie ma tkanka GALT, w skład której wchodzi ponad 75% komórek lim­fatycznych całego układu odpornościowego. Innymi słowy ludzka odporność w dominującej ilości zlokalizowana jest w jelitach. Należy podkreślić, iż do prawidłowego rozwoju tkanki GALT, a tym samym do prawidłowego funkcjonowania całego układu odpornościowego, niezbędna jest właściwa kolonizacja bakteryjna przewodu pokarmowego. Bez odpowiednio ukształtowanej mikrobioty jelitowej (czyli zestawu mikroorganizmów zasiedlających przewód pokarmowy) układ immunologiczny nie mógłby funkcjonować prawidłowo [1–3]. 

Pierwsze bakterie zasiedlające jelito noworodka są podstawą regulacji pracy układu odpornościowego i stanowią element kluczowy do wykształcenia prawidłowo funkcjonujących mechanizmów obronnych. Komórki immunokompetentne aktywują się w momencie kontaktu z czynnikiem zakaźnym, dzięki czemu dochodzi do wykształcenia pamięci immunologicznej. Właściwa i pożądana stymulacja GALT, poprzez pobudzenie komórek immunokompetentnych do produkcji sIgA, przeciwciał przeciwbakteryjnych, nasilenie 

aktywności makrofagów i harmonizacji funkcji limfocytów Th1 do Th2 oraz syntezy licznych cy...