Znaczenie diagnostyki wybranych markerów stanu jelit w praktyce

W diagnostyce laboratoryjnej oraz medycynie poszukuje się substancji będących wskaźnikami funkcjonowania poszczególnych organów lub układów w organizmie człowieka. Najczęściej bada się stężenie tych substancji, np. markerów wątrobowych bądź nowotworowych, we krwi, moczu lub kale, zależnie od podłoża choroby i jej przebiegu. W ocenie funkcjonowania przewodu pokarmowego pacjentów wykorzystuje się markery stanu jelit. Opisywane substancje mają pochodzenie endogenne, czyli są produkowane przez komórki organizmu ludzkiego. Ich nieprawidłowe stężenie w kale wskazuje na określone schorzenia układu pokarmowego lub procesy (np. zapalne), często jeszcze przed wystąpieniem objawów klinicznych. Poszczególne markery stanu jelit charakteryzuje wysoka czułość oraz swoistość dla określonych schorzeń [1–4]. Oznaczenia stężenia markerów jelitowych wykonuje się z próbki kału w określonych wskazaniach, co jest pomocne w postawieniu wstępnego rozpoznania i doborze dalszego postępowania przez specjalistę, np. zlecenia badań obrazowych. Diagnostyka markerów stanu jelit może być bardzo pomocna w przypadku pacjentów cierpiących z powodu dolegliwości ze strony układu pokarmowego niewiadomego pochodzenia. Warto dowiedzieć się zatem, poziom których markerów i w jakich schorzeniach można zbadać. 

Poszczególne markery stanu jelit

Najszerzej wykorzystywanym w diagnostyce markerem stanu jelit jest kalprotektyna – marker stanu zapalnego. Białko to wiąże jony wapnia i cynku produkowane podczas procesów zapalnych głównie przez granulocyty obojętnochłonne, ale także monocyty, makrofagi i komórki nabłonka płaskiego. Kalprotektyna wykazuje właściwości chemotaktyczne w stosunku do granulocytów, nasilając ich zdolność migracji, adhezję oraz procesy apoptozy komórek. Ponieważ wiązanie jonów cynku działa bakteriostatycznie, stężenie jej wzrasta podczas zakażeń bakteryjnych Escherichia coli, Staphylococcus aureus i Staphylococcus epidermidis. Badania wykazały, że stężenie kalprotektyny w kale w nieswoistych chorobach zapalnych jelit, takich jak choroba Leśniowsk...