Mikrobiota pochwy, czyli zdrowie intymne kobiet

Nabłonek pochwy kolonizują mikroorganizmy zwane mikrobiotą pochwy. Wśród nich fizjologicznie dominującym gatunkiem powinny być bakterie z rodzaju Lactobacillus, ale obecne są także inne bakterie beztlenowe i tlenowe. Do najbardziej powszechnych gatunków Lactobacillus w pochwie należą L. crispatus, L. gasseri, L. iners i L. jensenii [1, 2]. Coraz więcej badań naukowych wskazuje, że mikrobiota pochwy może odgrywać kluczową rolę w utrzymaniu zdrowia intymnego kobiet. To właśnie dominacja Lactobacillus decyduje o naturalnej ochronie układu moczowo-płciowego przed rozwojem infekcji o różnym podłożu – bakteryjnym, grzybiczym, wirusowym (w tym przed zakażeniem ludzkim wirusem niedoboru odporności – ang. Human Immunodeficiency Virus – HIV oraz wirusem brodawczaka ludzkiego – ang. Human Papillomavirus – HPV) [2,3]. Prawidłowy profil mikrobioty pochwy z przewagą Lactobacillus spp. ma także związek z prawidłowym utrzymaniem i przebiegiem ciąży [4].
Mechanizm działania bakterii ochronnych opiera się na kilku strategiach: 

1. Blokowania miejsc przylegania do nabłonka dla mikroorganizmów potencjalnie patogennych oraz konkurowania z nimi o składniki odżywcze. 
2. Wytwarzania substancji aktywnych biologicznie, jak nadtlenek wodoru (H2O2) i innych bakteriocyn. 
3. Produkowania kwasu mlekowego i zakwaszania środowiska pochwy do fizjologicznej wartości pH – między 3,5 a 4,8 [5]. 

Utrzymanie równowagi mikrobiologicznej układu moczowo-płciowego zależy od wielu czynników, zarówno zewnętrznych, jak i związanych z ogólną kondycją zdrowotną oraz etapem i stylem życia kobiety. Badania wskazują, że profil mikrobioty pochwy zależy przede wszystkim od pochodzenia etnicznego, szerokości geograficznej, wieku, równowagi hormonalnej, przyjmowanych leków [1, 5]. Obserwuje się również zmiany składu mikrobiologicznego pochwy w cyklu miesiączkowym, które związane są z cyklicznymi wahaniami stężenia hormonów płciowych (głównie estrogenów i progesteronu) [2].
Zapewnienie eubiozy w obrębie układu moczowo-płciowego jest szczególnie istotnym zagadnieniem dla kobiet planujących l...