Autor: Daria Szymanowska

Laktoza jest głównym węglowodanem obecnym w mleku ludzkim i ssaków, wymaga hydrolizy enzymatycznej przez laktazę do D-glukozy i D-galaktozy, zanim będzie mogła zostać wchłonięta przez organizm. Często poziom laktazy obniża się po wyeliminowaniu z diety pokarmów zawierających laktozę (brak laktazy). Brak aktywności laktazy dotyka około 70% światowej populacji i jest fizjologiczną podstawą pierwotnej nietolerancji laktozy. Zachowanie braku aktywności laktazy poza okresem niemowlęcym jest związane z kilkoma polimorfizmami pojedynczego nukleotydu w regionie promotora genu laktazy na chromosomie 2. Pierwotna nietolerancja laktozy na ogół nie objawia się klinicznie przed 5 rokiem życia a u małych dzieci jest zwykle spowodowane chorobami jelit, takimi jak wirusowe zapalenie żołądka i jelit, lamblioza, enteropatie, celiakia lub choroba Leśniowskiego-Crohna. Cały czas trwają dyskusje na temat różnic pomiędzy nietolerancją laktozy a alergią na mleko krowie, co nadal prowadzi do błędów w diagnozowaniu i niewłaściwego postępowania dietetycznego. Ponadto postrzegana nietolerancja laktozy może powodować niepotrzebne ograniczanie mleka i niekorzystne skutki żywieniowe. Leczenie nietolerancji laktozy powinno polegać na ograniczeniu, ale nie całkowitym weliminowaniu żywności zawierającej laktozę.

Według danych WHO w 2021 r. w Polsce na jednego mieszkańca przypadało średnio 11,4 l czystego alkoholu etylowego, co sprawia, że nasz kraj znajduje się w czołówce państw europejskich pod względem spożycia alkoholu. Konsekwencją coraz częściej jest choroba alkoholowa. Osoby przewlekle nadużywające alkoholu często cierpią na niedobory żywieniowe z powodu zmniejszonego spożycia, nieprawidłowego wchłaniania i upośledzonego wykorzystania składników odżywczych. Ponadto alkoholicy mają zwiększone zapotrzebowanie metaboliczne związane z uruchomionymi systemami naprawy tkanek. W niniejszej pracy dokonano przeglądu podstawowych niedoborów składników odżywczych, często spotykanych u alkoholików, oraz wskazano wytyczne dotyczące doustnej terapii zastępczej.

Rodzaj spozywanej diety i rozwój przemysłu spozywczego determinowany jest przez wiele czynników. Wzrost dochodów ludnosci, zmiany oczekiwan konsumentów oraz starzenie sie społeczenstwa wpływaja na codzienne decyzje podejmowane przed półka sklepowa. Coraz czesciej konsumenci stawiaja nie tylko na szybkosc przygotowania i trwałosc produktu, ale równiez na jego walory zdrowotne. Wsród konsumentów rosnie zainteresowanie utrzymaniem dobrego stanu zdrowia oraz spowolnieniem procesów starzenia. Powoduje to ciagły wzrost popytu m.in. na zywnosc o ukierunkowanym, pozadanym oddziaływaniu. W konsekwencji producenci zywnosci poszukuja nowych składników i surowców o udokumentowanych własciwosciach prozdrowotnych, które mogłyby urozmaicic zywnosc dostepna na rynku, wpływajac tym samym na jej prozdrowotnosc.