Zespół jelita nadwrażliwego – dokuczliwe objawy, niejednoznaczna przyczyna?

Zespół jelita nadwrażliwego (Irritable bowel syndrome – IBS) jest schorzeniem o złożonej i nieznanej etiologii zaliczanym do chorób czynnościowych. Szacuje się, że problem ten dotyka 13% populacji polskiej i częściej kobiet niż mężczyzn. Występują cztery podstawowe postacie IBS: zaparciowa (IBS-C), biegunkowa (IBS-D), mieszana (IBS-M) i postać niesklasyfikowana (IBS-U). Najczęstszymi objawami zgłaszanymi przez chorych są przewlekły ból brzucha, problemy z wypróżnianiem, uczucie pełności w żołądku i nadmierne wydalanie gazów. W maju 2016 r. nastąpiła aktualizacja kryteriów diagnostycznych zaburzeń czynnościowych układu pokarmowego. 

Zespół jelita nadwrażliwego objawia się nawracającym bólem brzucha (występujący średnio przez co najmniej jeden dzień w tygodniu przez ostatnie trzy miesiące) i związany jest z:

• procesem defekacji,
• zmianą częstości wypróżnień,
• zmianą wyglądu stolca.

Ważnym kryterium stwierdzającym możliwość wystąpienia IBS jest nieustępowanie objawów od minimum sześciu miesięcy, przy czym w tym czasie nie stwierdza się innych niepokojących objawów, np. utraty masy ciała > 10 kg albo krwi w stolcu [1, 15]. Bardzo często u osób z zaburzeniami psychicznymi (nerwice, zespół lęku uogólnionego, depresja) występuje zwiększone ryzyko zachorowania na IBS. Autonomiczny system nerwowy (oś mózgowo-jelitowa) ma ścisły związek z modulacją mikroflory jelitowej. Traumatyczne przeżycia i utrzymujący się przewlekły stres zwiększają ryzyko rozwoju choroby, ponieważ w ośrodkowym układzie nerwowym i pokarmowym występuje duża ilość neuromediatorów i neurotransmiterów o podobnej budowie uczestniczących w regulacji czynności obu tych układów. Serotonina reguluje ruchliwość i bodźce czuciowe w jel...