Probiotykoterapia w diecie wysokobiałkowej u sportowców – niezbędne wsparcie dla układu pokarmowego

Intensywny, długotrwały i często powtarzany wysiłek fizyczny może zaburzać skład mikrobioty oraz wytwarzanie metabolitów, a także niekorzystnie wpływać na stan i funkcje bariery jelitowej – kluczowego elementu obrony organizmu przed patogenami, antygenami i toksynami [1]. Na skład i funkcjonowanie mikrobioty jelitowej oraz integralność bariery jelitowej wpływa kilka głównych czynników, takich jak: dieta, przyjmowane leki, stres psychiczny i fizyczny oraz infekcje. Liczne badania przeprowadzone w ostatnich dekadach potwierdzają, że umiarkowany wysiłek fizyczny korzystnie wpływa na rozwój i funkcje organizmu w szerokim spektrum, a także zmniejsza ryzyko wystąpienia rozmaitych chorób układów: krążeniowo-oddechowego, pokarmowego, nerwowego i endokrynnego [2]. Jednak wzrost intensywności i częstotliwości treningów wiąże się z większym ryzykiem zaburzeń czynnościowych układu pokarmowego, zakażeń górnych dróg oddechowych oraz stanów zapalnych wynikających ze zwiększonego stresu oksydacyjnego.
Przez długi czas rola mikrobioty jelitowej nie była postrzegana jako czynnik mający realny wpływ na zdrowie, możliwości treningowe i regeneracyjne sportowców oraz osiągane przez nich rezultaty. W latach 90. XX w. opublikowano prace na podstawie badań i obserwacji klinicznych, które wykazały, że intensywny i długotrwały wysiłek fizyczny może wywoływać zaburzenia mikrobioty jelitowej oraz niekorzystnie wpływać na stan bariery jelitowej [3–5]. Wiadomo, że u osób zdrowych, niebędących w trakcie antybiotykoterapii, największym modulatorem mikrobioty jelitowej jest dieta.

Dieta wysokobiałkowa a fermentacja białek w jelicie grubym

Pokrycie strat związanych z wysiłkiem fizycznym oraz dostarczenie wszystkich niezbędnych składników odżywczych wyłącznie za pomocą tradycyjnej diety jest często niemożliwe, dlatego konieczna staje się suplementacja. Suplementy diety są powszechnie stosowane przez sportowców w celu poprawy wydolności i przyspieszenia regeneracji fizycznej. Częściowe ograniczenie procesów katabolicznych w komórkach mięśniowych podczas redukcji masy ciała wydaje się możliwe dzięki spożywaniu wysokiej jakości białek. Suplementy białkowe spełniają tę funkcję, poprawiając wydajność i zwiększając masę mięśniową, jednak ich wpływ na inne narządy i układy jest mniej znany [6].
Zmiany w diecie mogą prowadzić do modyfikacji składu mikrobioty jelitowej z korzystnymi lub szkodliwymi konsekwencjami dla gospodarza. Udowodniono, że modyfikacje diety – wymagane przy dużych obciążeniach treningowych – mogą zmieniać profil mikrobioty jelitowej i funkcje bariery jelitowej, a w konsekwencji wpływać na metabolizm i uk...