Postępowanie dietetyczne u pacjentki z chorobą Hashimoto oraz współistniejącym refluksem żołądkowo-przełykowym i hipercholesterolemią – opis przypadku

Rzadko zdarza się, że pacjent, który trafia do gabinetu dietetyka, choruje tylko na jedno schorzenie. Podobna sytuacja miała miejsce w opisywanym przypadku. Oprócz nadwagi pacjentka prezentowała również niedyspozycje żołądkowo-jelitowe (zgaga, kwaśne odbijania, uczucie kuli w gardle) związane z cofaniem się kwaśnej treści żołądkowej do przełyku, nieprawidłowe parametry profilu lipidowego oraz chorobę Hashimoto. W każdym z wyżej wspomnianych schorzeń zalecana jest odpowiednia terapia żywieniowa. Niestety często dzieje się tak, że zalecenia żywieniowe nawzajem się wykluczają, jak w przypadku wspomnianej choroby refluksowej (wskazana jest dieta lekkostrawna) i współistniejącej nadwagi oraz hipercholesterolemii (zalecenia obejmują dietę ubogoenergetyczną z wysoką zawartością błonnika) [1]. Warto wspomnieć, że zawsze można zastosować tzw. kompromis dietetyczny. Przykładowo, zamiast pieczywa razowego (przeciwwskazanego w refluksie) i pszennego (niezalecanego w redukcji masy ciała) można zastosować pieczywo typu graham, które nie jest tak silnie refluksogenne jak chleb razowy, a zawiera więcej błonnika niż pieczywo pszenne z mąki oczyszczonej. Zastosowanie znajdują także produkty zbożowe, które w swoim składzie zawierają rozpuszczalną frakcję błonnika (pektyny, beta-glukan), który jest delikatniejszy dla przewodu pokarmowego niż włókno nierozpuszczalne (celuloza, ligniny) [2–13]. Na ogół pacjenci dobrze tolerują gotowane płatki owsiane, miąższ owoców, blanszowane warzywa oraz mielone nasiona lnu. Produkty spożywcze, które w swoim składzie zawierają błonnik rozpuszczalny, wykazują korzystne działanie także w kontekście zaburzeń profilu lipidowego (podwyższone stężenie cholesterolu całkowitego i lipoprotein LDL). Beta-glukan występujący w płatkach owsianych posiada właściwości hipolipemizujące, czyli obniżające poziom cholesterolu w surowicy krwi. Preferowane oddziaływanie na parametry profilu lipidowego wykazują również kwasy omega-3 (olej rybi), fitosterole roślinne (np. sitosterol w migdałach) oraz ograniczenie cukrów prostych i alkoholu, jak w przypadku hipertrójglicerydemii [13–15]. Na uwagę zasługuje też spożycie jaj, ponieważ przez lata zakazywano spożycia żółtka w obawie przed cholesterolem, z kolei obecnie panuje przekonanie, że korzystne składniki zawarte w jajach, takie jak fosfolipidy, lecytyna oraz kwasy omega-3, wykazują wręcz pozytywne działanie w leczeniu zaburzeń profilu lipidowego i nie trzeba restrykcyjnie ograniczać ich spożycia.

Rozpatrując zasady żywienia w schorzeniach autoimmunologicznych, w tym w chorobie Hashimoto, nie można znaleźć jednoznacznych wytycznych i standardów. W literaturze pojawiają się tylko nieliczne doniesienia naukowe wskazujące na możliwość zastosowania diet bezglutenowych w leczeniu choroby Hashimoto. Głównie podkreśla się zasadność stosowania takiej diety wówczas, gdy jednocześnie występuje celiakia [16]. Powszechnie znany jest też fakt, że autoimmunologiczne zapalenie tarczycy predysponuje w kierunku rozwoju chorób układu sercowo-naczyniowego, osteoporozy, ot...