Wprowadzenie
Kwas masłowy, należący do grupy krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych (ang. short-chain fatty acids – SCFA), powstaje w okrężnicy w wyniku fermentacji niestrawnych węglowodanów, z udziałem mikrobioty jelitowej. W środowisku jelita grubego ulega on dysocjacji, a w formie zjonizowanej (jako maślan) z łatwością przenika przez błonę komórek nabłonkowych jelita, gdzie odgrywa rolę cennego źródła energii oraz stabilizatora procesów metabolicznych. Związek ten wykazuje właściwości wspomagające proliferację komórek nabłonka jelitowego (kolonocytów) oraz ograniczające ich apoptozę.
Dzięki działaniu przeciwzapalnemu, maślan uczestniczy w modulacji odpowiedzi immunologicznej, wspiera regenerację błony śluzowej jelita oraz ogranicza przenikanie patogenów do krwiobiegu. Ponadto wpływa korzystnie zarówno na skład mikrobioty jelitowej, jak i na perystaltykę przewodu pokarmowego.
Wskazaniem do wzbogacania diety maślanem sodu są głównie choroby i zaburzenia przebiegające z osłabieniem funkcji regeneracyjnych i obronnych błony śluzowej jelit, w tym m.in. nieswoiste choroby zapalne jelit, choroba uchyłkowa, choroby nowotworowe, otyłość, a nawet zaburzenia gospodarki glukozowo-insulinowej.
Nieswoiste choroby zapalne jelit
Nieswoiste choroby zapalne jelit (NChZJ) wiążą się z zaburzeniami odpowiedzi immunologicznej oraz dysfunkcją bariery jelitowej. Jednym z charakterystycznych elementów patogenezy tych schorzeń jest obniżona liczba bakterii jelitowych zdolnych do produkcji maślanu. Kwas masłowy, jako główne źródło energii dla komórek nabłonka okrężnicy, odgrywa również istotną rolę w utrzymaniu integralności bariery jelitowej oraz regulacji odpowiedzi immunologicznej. Z tego względu prowadzone są intensywne badania nad jego potencjalnym zastosowaniem terapeutycznym w NChZJ [8, 23].
Wyniki badań prowadzonych we Włoszech, obejmujące zarówno osoby z wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego (WZJG), jak i chorobą Leśniowskiego-Crohna (ChL-C), wykazały, że stosowanie doustnych, dojelitowych preparatów kwasu masłowego może przyczyniać się do utrzymania remisji choroby. Mechanizmy...
Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów
- Roczną prenumeratę dwumiesięcznika Food Forum w wersji papierowej lub cyfrowej,
- Nielimitowany dostęp do pełnego archiwum czasopisma,
- Możliwość udziału w cyklicznych Konsultacjach Dietetycznych Online,
- Specjalne dodatki do czasopisma: Food Forum CASEBOOK...
- ...i wiele więcej!