Magnez w ciąży

Magnez to jeden z najważniejszych pierwiastków, niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania całego organizmu. W organizmie człowieka znajduje się około 25-35 gramów magnezu.¹ Najwięcej magnezu magazynowanego jest w kościach (60%) i mięśniach szkieletowych (20%), a pula ta zostaje uwalniana, kiedy obniżeniu ulegnie obwodowe stężenie tego pierwiastka. Badania dowodzą, że niedostateczna podaż magnezu dotyczy znaczniej części populacji – według Światowej Organizacji Zdrowia WHO wśród mieszkańców USA jest to nawet 75%. Na niedobór magnezu najbardziej narażone są osoby, które jedzą wysokoprzetworzoną żywność i prowadzą intensywny, stresujący tryb życia. Ciąża to szczególny stan, w którym niedobór składników odżywczych może odbić się nie tylko na zdrowiu przyszłej matki, ale w szczególności dziecka, które jest bardzo wrażliwe na wszelkie nieprawidłowości.

Dlaczego magnez w ciąży jest tak ważny?

W okresie ciąży wzrasta zapotrzebowanie na wiele składników odżywczych, w tym również na magnez. Uważa się, że w okresie ciąży i laktacji jest ono nawet dwukrotnie większe. Wynika to m.in. powiększania się łożyska, zwiększającą się masę ciężarnej oraz oczywiście rozwijającego się płodu.

Magnez jest niezbędnym pierwiastkiem, który wpływa na zdrowie całego organizmu. Jakie funkcje wykazuje magnez?

• Jest aktywatorem wielu przemian enzymatycznych i energetycznych
• Wpływa na stabilność DNA, rybosomów i białek
• Wpływa na przewodnictwo nerwowo-mięśniowe – obniża kurczliwość mięśni, w tym macicy
• Wpływa na przyswajanie wapnia i sodu
• Reguluje aktywność parathormonu²
• Zwiększa gęstość mineralną kości
• Poprawia pamięć i koncentrację, zapobiega bezsenności
• Działa ochronnie na układ sercowo-naczyniowy³

Co więcej, odpowiedni poziom magnezu zmniejsza ryzyko wystąpienia nadciśnienia tętniczego w ciąży, stanu przedrzucakowego i porodu przedwczesnego. Pierwiastek ten może pomóc również złagodzić poranne mdłości oraz często dotykające ciężarne bóle pleców i mięśni.

Skutki niedoboru magnezu w ciąży

Niedobór magnezu może mieć bardzo poważne konsekwencje zdrowotne zarówno dla matki, jak i rozwijającego się dziecka. Ciężarna nieprzyjmująca odpowiedniej ilości magnezu może odczuwać przewlekłe zmęczenie, zdenerwowanie, niepokój czy też zaburzenia koncentracji. Niedobór magnezu może skutkować również pojawieniem się depresji u ciężarnej.⁴ Kolejnym symptomem mogą być bolesne skurcze mięśni – jest to najczęstszy objaw niedoboru magnezu u ciężarnych.

Badania wykazały, że u kobiet cierpiących na przewlekły niedobór magnezu, zauważono o również wzrost ryzyka wystąpienia SIDS (Sudden Infant Death Syndrome), czyli nagłej śmierci łóżeczkowej. Co więcej, przyjmowanie niewystarczającej ilości magnezu może przyczyniać się do wystąpienia małej masy urodzeniowej dziecka.⁵

Magnez w ciąży – dawkowanie

W populacji ogólnej zapotrzebowanie na magnez jest zależne jedynie od masy ciała. Nie ma tu znaczenia płeć ani wiek. Dawka ta wynosi 6 mg na kg masy ciała na dobę, a podczas ciąży i laktacji obserwuje się nawet dwukrotny wzrost zapotrzebowania.⁶ Według amerykańskich norm rekomendowane dzienne spożycie magnezu u kobiet w ciąży powinno wynosić 320mg/dobę, jednakże dane opublikowane przez Instytut Żywności i Żywienia w Warszawie określają zapotrzebowanie kobiet dorosłych jako 280mg magnezu na dobę, ciężarnych 320mg a karmiących piersią 350mg na dobę.⁷ Co ciekawe, w większości przypadków dieta nie zapewnia odpowiedniej podaży tego pierwiastka. Stąd też często obserwowane są niedoboru magnezu u kobiet w wieku rozrodczym.⁸ Na rynku dostępnych jest wiele suplementów diety zawierających magnez, w dawkach od 200 do nawet 1000 mg.

Czy trzeba suplementować magnez w ciąży?

Żadna suplementacja nie zastąpi zdrowej i różnorodnej, zbilansowanej diety. Doustna suplementacja magnezu powinna zostać wprowadzona, kiedy podejrzewa się lub występują objawy jego niedoboru, np. skurcze mięśni. Należy pamiętać, aby każdą suplementację w ciąży skonsultować z lekarzem. Niekontrolowane przez specjalistę przyjmowanie preparatu może skutkować przedawkowaniem oraz interakcji z innymi suplementami i stale przyjmowanymi lekami.⁹

Magnez w żywności – w jakich produktach znajdziemy magnez?

Spożywany pokarm ma ogromny wpływ na zdrowie matki i dziecka. Dlatego tak ważne jest, aby zadbać o zdrową i zbilansowaną dietę, zawierającą odpowiednie ilości magnezu. Należy mieć na uwadze, że magnez obecny w żywności jest przyswajalny jedynie w 30-50%, jednakże jest to wciąż większy procent niż z suplementów diety. Jego wchłanianie zmniejsza się również w przypadku spożywaniu go wraz z błonnikiem. W jakich produktach znajdziemy najwięcej magnezu?¹⁰
 

Dobrym źródłem magnezu są również rośliny takie jak warzywa strączkowe (groszek, fasola) oraz ciemna czekolada. Jeśli chcesz więc zapewnić swojemu dziecku jak najlepszy rozwój, zadbaj o spożywanie i/lub suplementację wszystkich niezbędnych składników odżywczych, a wszystkie wątpliwości konsultuj z lekarzem prowadzącym ciążę.

Bibliografia:

1. Karmańska, A., Stańczak, A., & Karwowski, B. (2015). Magnez aktualny stan wiedzy. Bromatologia i Chemia Toksykologiczna, 4, 677- 689. https://www.ptfarm.pl/pub/File/Bromatologia/2015/nr%204/Bromatologia%204_2015%20s%20677-689%20art%2011.pdf
2. Medycyna Praktyczna, Magnez (siarczan magnezu) (opis profesjonalny) https://www.mp.pl/pacjent/leki/subst.html?id=1742
3. Makowska-Donajska, M., & Hirnle, L. (2017). Suplementacja witamin i składników mineralnych podczas ciąży. Ginekologia i Perinatologia Praktyczna, 2(4), 166-172. https://journals.viamedica.pl/ginekologia_perinatologia_prakt/article/download/54431/42008
4. Krawczyk, P. Rola wybranych składników mineralnych w ciąży. Wybrane aspekty opieki pielęgniarskiej i położniczej w różnych specjalnościach medycyny, 19. https://dbc.wroc.pl/Content/73055/wybrane_aspekty_6.pdf#page=19
5. Polskiego, S. Z. E., & Ginekologicznego, T. (2011). w zakresie suplementacji witamin i mikroelementów podczas ciąży. Ginekol Pol, 82, 550-553.  https://journals.viamedica.pl/ginekologia_polska/article/download/46322/33110
6. Polskiego, S. Z. E., & Ginekologicznego, T. (2011). w zakresie stosowania preparatu Chela-Mag B6® Mama w położnictwie i ginekologii. Ginekol Pol, 82, 792-794.  https://www.ptgin.pl/sites/default/files/page-2019/Stosowanie%20preparatu%20Chela-Mag%20B6%C2%AE%20Mama%20w%20po%C5%82o%C5%BCnictwie%20i%20ginekologii.pdf
7. Iskra, M., Krasińska, B., & Tykarski, A. (2013). Magnesium—physiological role, clinical importance of deficiency in hypertension and related diseases, and possibility of supplementation in the human body. Arterial Hypertension, 17(6), 447-459. https://journals.viamedica.pl/arterial_hypertension/article/view/38318