Dietetyczne wyzwania przy bożonarodzeniowym stole – jak sobie z nimi poradzić?

Święta Bożego Narodzenia to okres, który w naszej świadomości przywołuje obrazy spokoju, rodzinnej bliskości oraz wspólnej radości. Często jednak za tym sielankowym wyobrażeniem kryją się trudne emocje, sprzeczne oczekiwania, a także trudne doświadczenia, które nierzadko związane są z jedzeniem i nawykami żywieniowymi. W psychodietetyce podkreśla się, że okres świąteczny, obfitujący w tradycyjne potrawy i liczne okazje do konsumpcji, może być źródłem zarówno pozytywnych doznań, jak i wyzwań związanych z odczuwaniem presji społecznej, emocjonalnego jedzenia czy poczucia winy [1].

Wyzwania przy świątecznym stole

W Polsce święta Bożego Narodzenia to przede wszystkim spotkania rodzinne przy obficie zastawionym stole, na którym królują takie potrawy, jak barszcz z uszkami, pierogi, karp, makowiec czy kutia. Są to dania wysokokaloryczne, często bogate w tłuszcze i węglowodany. Dla osób, które na co dzień starają się zdrowo odżywiać lub próbują schudnąć, świąteczne potrawy mogą stanowić wyzwanie. Jednym z głównych dylematów związanych z dietą w trakcie świąt jest trudność w kontrolowaniu porcji. Świąteczne potrawy są serwowane w dużych ilościach, a tradycja nakazuje spróbowanie każdego dania. To może prowadzić do nadmiernego spożycia kalorii, co może wywoływać poczucie winy, a przy tym dodatkowe obciążenie psychiczne. Święta są silnie związane z określonymi potrawami, a rezygnacja z nich może być postrzegana jako naruszenie rodzinnych zwyczajów. Zachowania żywieniowe są silnie uwarunkowane kulturowo i emocjonalnie [2, 3]. Oczekiwania rodziny i otoczenia, by jeść zgodnie z tradycją, mogą wywoływać napięcia u osób, które próbują unikać niektórych pokarmów, np. ze względów zdrowotnych. Presja społeczna ma ogromny wpływ na wybory żywieniowe. W Polsce, gdzie jedzenie pełni istotną funkcję społeczną, odmowa zjedzenia tradycyjnych potraw może p...