Białka pokarmowe jako potencjalny mechanizm powstawania chorób autoimmunizacyjnych

Zapobieganie chorobom

Choroby autoimmunizacyjne są następstwem nieprawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego, który rozpoznaje własne białka (antygeny) jako obce, prowadząc do przewlekłej reakcji zapalnej i zniszczenia określonych tkanek i narządów [1]. 
Szacuje się, że ponad 100 mln ludzi na świecie cierpi na ok. 80 różnych chorób autoimmunizacyjnych. Liczba incydentów tych chorób wzrosła w ostatnich dekadach, szczególnie w krajach wysokorozwiniętych [2]. Choroby autoimmunizacyjne mogą dotykać praktycznie każdej tkanki i narządu, a do najpowszechniejszych zaliczamy:

  • chorobę Hashimoto,
  • stwardnienie rozsiane,
  • cukrzycę typu 1,
  • chorobę Leśniowskiego-Crohna,
  • celiakię,
  • reumatoidalne zapalenie stawów,
  • toczeń rumieniowaty układowy.
     
Rysunek 1. Mechanizm reaktywności krzyżowej przeciwciał na białka żywności prowadzący do neuroautoimmunizacji [zmodyfikowane 25]

Chociaż etiologia chorób autoimmunizacyjnych nie została w pełni wyjaśniona, uważa się, że ich przyczyny prawdopodobnie wynikają zarówno z oddziaływania czynników genetycznych, jak i środowiskowych [3].

POLECAMY

Mimikra molekularna a zakażenia

Ponad 30 lat temu postawiono hipotezę, że zjawisko mimikry molekularnej wywołanej przez mikroorganizmy może być czynnikiem spustowym inicjującym proces autoimmunizacji [4]. 
Mimikra molekularna wynika z podobieństwa struktury molekularnej własnych tkanek ze strukturą wybranych mikroorganizmów. Istnieje wiele przykładów zakażeń powiązanych z pojawieniem się chorób autoimmunizacyjnych. Przykładem jest paciorkowiec Streptococcus pyogenes, którego zakażenie może wywoływać szereg powikłań, jak gorączka reumatyczna czy kłębuszkowe zapalenie nerek. Zakażenie powoduje wytwarzanie przez układ odpornościowy krzyżowo reagujących przeciwciał (tzw. reakcje krzyżowe), które oprócz tego, że reagują z białkami bakteryjnymi M i N-acetylo-β-D-glukozaminą, to mogą one reagować z miozyną w mięśniu sercowym powodując jego uszkodzenie [5]. 
Inny przykład to produkcja przez organizm przeciwciał przeciwko bakteriom Klebsiella pneumonia i Campylobacter jejuni. Przeciwciała takie mogą reagować z białkami zgodności tkankowej HLA-B27 i gangliozydami, które indukują odpowied...

Ten artykuł jest dostępny tylko dla zarejestrowanych użytkowników.

Jeśli posiadasz już konto, zaloguj się.

Przypisy

    dr n. med. biolog molekularny i diagnosta laboratoryjny, konsultant ds. żywienia i stylu życia. Popularyzatorka wiedzy naukowej i medycznej na temat profilaktyki chorób i mechanizmów ich powstawania oraz medycyny stylu życia. Pasjonatka dietetyki i immunologii. Wiedzą dzieli się ze specjalistami i pacjentami m. in. na swoim koncie na Instagramie @dr_karabin oraz stronie www.drkarabin.pl

    mgr; dietetyk kliniczny, absolwentka Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach; jej praca magisterska dotyczyła wpływu diety DASH na nadciśnienie i inne zaburzenia lipidowe; na co dzień jako dietetyk Poradni Cambridge Diagnostics pracuje z pacjentami z zaburzeniami masy ciała, o dużej aktywności fizycznej oraz z różnymi chorobami przewlekłymi; autorka artykułów o tematyce żywieniowej i lifestylowej, uczestniczka licznych szkoleń i konferencji naukowych

    POZNAJ PUBLIKACJE Z NASZEJ KSIĘGARNI