Witamina D a funkcjonowanie organizmu

Witamina D należy do związków rozpuszczalnych w tłuszczach i ma dwie główne formy: D2 (ergokalcyferol) i D3 (cholekalcyferol). Jej aktywną biologicznie postacią jest 1alfa, 25-dihydroksycholekacyferol powstający w wyniku przekształceń metabolicznych. Stąd witamina D zaliczana jest często do grupy hormonów. Związek pełni wiele ważnych funkcji w organizmie, takich jak chociażby neuroprotekcja, regulacja poziomu wapnia i fosforanów oraz mineralizacja kośćca. Jest też czynnikiem decydującym o przebiegu odpowiedzi immunologicznej, o czym szerzej mowa jest niżej.

Synteza skórna

Każda z form witaminy D ma swoje prowitaminy. Witamina D2 – ergosterol, a D3 – 7-dehydrocholesterol. Ten ostatni pod wpływem promieni UV ulega w skórze przekształceniu  do prewitaminy D, która następnie przemienia się w witaminę D3. Synteza skórna jest tu bardzo istotna, ponieważ to ona w ponad 80% odpowiada za zaspokojenie potrzeb organizmu na witaminę D. Tylko niewielka ilość witaminy D jest dostarczana z pożywieniem. Produkty bogate w ten związek to m.in. tłuste ryby, jaja i tran. Lista produktów spożywczych bogatych w witaminę D została zaprezentowana w tabeli nr 2.

W naszym klimacie zaleca się, by od kwietnia do października spędzać przynajmniej 15 minut dziennie w ekspozycji na promienie słoneczne. Częstym błędem w trakcie opalania jest używanie filtrów UV, które obniżają syntezę witaminy D o 99,9%. Nie należy więc smarować skóry filtrami, natomiast dla lepszego efektu warto odsłonić co najmniej 18% ciała [1].

Na syntezę skórną witaminy D wpływ ma wiele czynników:

• szerokość geograficzna – mieszkańcy terenów powyżej 37. równoleżnika nie mają możliwości syntetyzowania witaminy D w okresie od listopada do lutego;
• pigmentacja skóry – im niższa, tym synteza witaminy D jest większa. Dlatego para...