Recenzja książki Biel kości autorstwa Maliki Tomkiel

„Anoreksja. Stan ciężki” – z taką diagnozą muszą zmierzyć się setki chorych i ich rodzin. Jak się okazuje, stwierdzenie: „po prostu zacznij jeść” nie jest cudownym panaceum w długiej drodze do zdrowienia, a perfekcjonizm i potrzeba aprobaty społecznej tylko nasila problem. 

„Chudniemy, by zostać zaakceptowanym przez społeczeństwo i siebie. Koniec końców zostajemy sami i bez akceptacji, na którą tak liczyliśmy”.

Biel kości to pamiętnik, przeplatany rozmowami ze specjalistami i osobami z bliskiego otoczenia autorki zmagającej się z anoreksją. Opowiada o sinusoidzie porażek i złudnych zwycięstw w walce z niewidzialnym przeciwnikiem. 
Pisanie tej pozycji stanowiło element psychoterapii, przyjęło formę terapeutycznego pisania ekspresywnego autorki – osoby pełnej pasji do pisarstwa i poezji – dzięki czemu mamy wyjątkową możliwość obcowania nie tylko z osobistymi przeżyciami, emocjami, spostrzeżeniami i stanami umysłowymi, które towarzyszą osobom chorym w momencie diagnozy, w trakcie hospitalizacji oraz procesu terapii, ale również z wrażliwością samej autorki. Bez zbędnych konwenansów opowiada ona o własnym starciu z oporem, lękiem, niepewnością i wstydem związanym z chorobą. Autorka porusza tematykę zaburzeń odżywiania w niepopularny dotąd sposób – choroba wydaje się motywacją – powodem, dla którego podjęła próbę dotarcia w głąb siebie.

Książka stanowi swoiste studium przypadku, ponieważ pozwala zrozumieć emocje osoby zmagającej się z anoreksją, pokazuje jej codzienność i rzeczywistość, w tym również istotny wymiar zależności pomiędzy codziennymi przeżyciami pacjenta a efektywnością terapii. Malika Tomkiel pisze: „Anoreksja to pewnego rodzaju (…) powolne samobójstwo”. Zgodnie z analizą transakcyjną dominującym skryptem skrajnie restrykcyjnej formy jadłowstrętu psychicznego jest: „nie żyj”. Ten pamiętnik to cenny dla psychologa, psychoterapeuty, ale i psychodietetyka obraz sposobu pojmowania świata przez chorych.

Części notatek z pamiętnika towarzyszą podsumowania spożytego danego dnia pokarmu, co pozwala dietetykom i osobom świadomym żywieniowo wysuwać dodatkowo wnioski na temat możliwego, aktualnego dla opisywanego dnia, stanu zdrowotnego autorki. Zapiski zawierają też swoiste stwierdzenia codziennego treningu wdzięczności i dostrzegania pozytywnych stron nawet w najmniejszych rzeczach, w drobnych odstępstwach od perfekcjonizmu.

Ponadto książka ta posiada wiele walorów edukacyjnych, pokazuje, jak w praktyce przebiega proces leczenia anoreksji, a zaproszeni rozmówcy przedstawiają dobre i złe praktyki wśród specjalistów zajmujących się terapią tych zaburzeń. Obnażone zostają również słabości systemu opieki zdrowotnej...