Psychologia jedzenia – kiedy konsumpcja nie jest spowodowana poczuciem głodu

Coraz częściej nauka podkreśla rolę emocji w kształtowaniu zachowań żywieniowych oraz ich znaczenie w rozwoju zaburzeń odżywiania, nadwagi oraz otyłości. W dobie nadmiernej konsumpcji jedzenia pod wpływem emocji warto zainteresować się psychodietetyką. W profilaktyce zaburzeń odżywiania, nadwagi i otyłości niezwykle ważne jest radzenie sobie z własnymi emocjami, zwłaszcza w kontekście jedzenia [1, 2].
Istnieje zależność pomiędzy ilością spożywanego pokarmu a emocjami. Jedzenie stanowi źródło przyjemności – aktywacja dopaminy może tłumić aktywność osi CRH, co doprowadzi do obniżenia poziomu kortyzolu, a tym samym zmniejszy odczuwanie stresu. Sięganie po dany pokarm pod wpływem konkretnej emocji ma na celu poprawę samopoczucia, jednak jest to efekt krótkotrwały. Jedzenie emocjonalne to niebezpieczny mechanizm prowadzący do zwiększonej konsumpcji, a dzienne spożycie przekraczające zapotrzebowanie energetyczne organizmu przyczynia się do zwiększenia ryzyka nadwagi i otyłości [3, 4]. 

Już od najmłodszych lat żywność jest wykorzystywana jako forma nagrody lub pocieszenia w trudnych chwilach, co w późniejszym okresie może stać się niebezpiecznym nawykiem [5]. 

Dużą przeszkodą w redukcji masy ciała są emocje. Z czym jeszcze mogą mieć problem pacjenci?

Pięć najczęstszych zachowań żywieniowych, które mogą sabotować proces odchudzania:

1. jedzenie w pośpiechu – szybkie tempo jedzenia może negatywnie wpłynąć na proces trawienia i w dodatku informacja o sytości nie zdąży dojść do ośrodka głodu i sytości,
2. jedzenie bez należytej uwagi – podczas oglądania telewizji, czytania gazety czy korzystania ze smartfonu,
3. jedzenie na stojąco – nieświadome dostarczanie sobie kalorii, np. podjadanie podczas przechodzenia obok lodówki lub w trakcie przygotowywania posiłków,
4. jedzenie na bardzo dużych talerzach – wielkość talerzy ma znaczenie, na większych może się wydawać, że spożyta porcja jest niewystarczająca,
5. jedzenie w stresie – mechanizm regulacji emocji za pomocą jedzenia, co ważne – nie tylko tych negatywnych, ale także pozytywnych.

Zachowania żywieniowe i związana z nimi trudność lub brak trudności w przestrzeganiu diety przez pacjentów będą...