Naturalne źródło zdrowia i piękna z uwzględnieniem propolisu i pierzgi

Od wieków człowiek wykorzystywał i wykorzystuje nadal produkty, które owady wytwarzają do swoich celów. Na szczególną uwagę zasługują pszczoły miodne (Apis mellifera L.), które dostarczają sporej gamy surowców mających istotne zastosowanie w życiu codziennym. 

Wyróżnia się kilka kategorii produktów pszczelich: 

• zebrane przez pszczoły (pyłek kwiatowy),
• zebrane i przetworzone przez pszczoły (propolis, miód, pierzga), 
• wydzielane przez pszczoły (mleczko, jad, wosk), 
• powstałe dzięki zapylaniu (np. owoce, warzywa, migdały, kawa, bawełna) [3, 6].

W artykule omówiono dwa produkty pszczele – propolis oraz pierzgę – pod kątem ich właściwości prozdrowotnych i kosmetologicznych. 

Czym jest propolis, a czym pierzga?

Proces powstawania propolisu polega na przetwarzaniu przez pszczoły zebranej z drzew żywicy. W układzie pokarmowym owada z żywicy powstaje tzw. kit pszczeli, a w połączeniu z balsamem pyłkowym (przetrawiony pyłek) powstaje właśnie propolis [10, 23]. Nazwa propolis z języka greckiego oznacza mur obronny otaczający miasto. I właśnie w ten sposób pszczoły wykorzystują ów produkt – głównie do wzmocnienia i uszczelnienia konstrukcji ula, a także zabezpieczenia przed rozwojem drobnoustrojów czy insektów [20]. Propolis ma postać lepkiej, gęstej żywicy o charakterystycznym zapachu i – w zależności od jego roślinnego pochodzenia – pomarańczowej, czerwonej, szarej, ciemnozielonej, brunatnej, a nieraz czarnej barwie. Jest to substancja nierozpuszczalna w wodzie [15, 23]. Skład propolisu jest bardzo złożony (ponad 300 składników) i w dużej mierze uzależniony jest od rośliny, z której pszczoły pozyskały żywicę (tabela 1). 

Tabela 1. Główne składniki propolisu [10, 15, 23]