DNA a RDA – czy normy żywienia są odpowiednie dla wszystkich?

Przygotowanie jadłospisu dla pacjenta opiera się na wytycznych zawartych w Normach Żywienia, które określają zapotrzebowanie na energię i składniki odżywcze wystarczające do zaspokojenia potrzeb życiowych praktycznie wszystkich zdrowych osób w danej populacji. Normy Żywienia umożliwiają zaplanowanie zbilansowanych posiłków, które zapobiegają niedoborom żywieniowym oraz zmniejszają ryzyko występowania określonych chorób przewlekłych. 
Są systematycznie aktualizowane zgodnie z zaleceniami ekspertów polskich i światowych oraz wynikami nowych badań. Obecnie korzystamy z Norm Żywienia opracowanych przez Instytut Żywności i Żywienia i znowelizowanych w 2017 r. [1]. 
Należy jednak pamiętać, że Normy Żywienia przygotowane są dla dużych grup podzielonych pod względem wieku, płci, stanu fizjologicznego oraz aktywności fizycznej, a nie dla osób indywidualnych. Wartość RDA (Recommended Dietary Allowances), czyli zalecane dzienne spożycie, która jest najczęściej wykorzystywana do opracowania indywidualnego jadłospisu, pokrywa zapotrzebowanie na składniki odżywcze u 97,5% osób w danej grupie. Ponadto nie uwzględnia ona potrzeb osób chorych, będących pod wpływem silnego stresu czy ze stanem zapalnym. Co więcej, nie bierze również pod uwagę zróżnicowania genetycznego, które może w znaczący sposób wpłynąć na wymagania żywieniowe danej osoby [2].
Rozwój genomiki żywienia, która łączy naukę o żywieniu z genetyką, umożliwia zrozumienie odmiennej odpowiedzi metabolicznej na zmiany składu diety u różnych pacjentów. Próbuje wyjaśniać, dlaczego dieta stosowana przez jedną osobę może korzystnie wpływać na jej zdrowie, podczas gdy ta sama dieta u drugiej osoby może prowadzić do otyłości lub innego schorzenia. Z jednej strony, wiemy, że składniki pokarmowe wpływają na ekspresję genów i mogą prowadzić do aktywacji genów predysponujących zarówno do rozwoju, jak i prewencji chorób cywilizacyjnych. Z drugiej strony, również profil genetyczny pacjenta wpływa na indywidualną reakcję jego organizmu na dany składnik pokarmowy, czyli to, co dzieje się wewnątrz komórki w odpowiedzi na dostarczone do niej składniki odżywcze [3].
Najczęstszą przyczyną zmienności genetycznej w populacji są polimorfizmy pojedynczych nukleotydów SNP, które polegają na zastąpieniu pojedynczego nukleotydu i...