Błonnik pokarmowy to istotny składnik diety. Zalecane dzienne spożycie błonnika według Światowej Organizacji Zdrowia to 25 g. Tymczasem w Polsce dzienne spożycie błonnika sytuuje się poniżej normy i u kobiet wynosi zaledwie 17,5 g, a u mężczyzn jest tylko nieco wyższe i wynosi 20,9 g. Błonnik to niezwykle zróżnicowana grupa węglowodanów i dlatego, chcąc zalecać pacjentom suplementację diety błonnikiem, trzeba znać jego właściwości i wybrać błonnik o przewidywalnym i korzystnym działaniu. Cechy błonnika, od których zależy jego skuteczność, to przede wszystkim rozpuszczalność, lepkość i podatność na fermentację przez bakterie jelitowe.
Arabinogalaktan to błonnik rozpuszczalny i podatny na fermentację. Jest prebiotykiem, ponieważ stanowi substrat selektywnie wykorzystywany przez drobnoustroje gospodarza, które korzystnie wpływają na zdrowie. Arabinogalaktan promuje rozwój korzystnych bakterii probiotycznych i hamuje wzrost patogenów. Moduluje on mikrobiotę jelitową poprzez znaczące zmniejszenie liczebności Firmicutes i zwiększenie liczebności korzystnych dla zdrowia Bacteroidetes i Bifidobacterium. Wykazano, że liczebność Bifidobacterium zwiększa się wraz z czasem suplementacji arabinogalaktanu. Warto pamiętać o tym, że nie każdy błonnik jest prebiotykiem.
POLECAMY
Produktami fermentacji arabinogalaktanu są endogenne krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe (ang., short chain fatty acids, SCFA), tj. kwas masłowy, a także kwas propionowy i octowy. Mają one wielokierunkowe korzystne działania, m.in. obniżają pH w świetle jelit, dzięki czemu zwiększa się wchłanianie składników mineralnych, a zmniejsza wchłanianie amoniaku. Ponadto kwas masłowy hamuje wzrost patogenów. Endogenny kwas masłowy jest podstawowy źródłem energii dla kolonocytów, czyli komórek nabłonka jelitowego. Ma działanie przeciwzapalne i wpływa korzystnie na szczelność bariery jelitowej. Już 5 g arabinogalaktanu jest źródłem 200 mg kwasu masłowego, 950 mg kwasu octowego i 1000 mg kwasu propionowego. U pacjentów stosujących codziennie arabinogalaktan stwierdzono także zmniejszenie ilości „niekorzystnych” rozgałęzionych krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych, takich jak kwas izomasłowy, izowalerianowy i heksanowy.
R e k l a m a
Arabinogalaktan w świetle przewodu pokarmowego nie pęcznieje i nie tworzy postaci galaretowatej, co sprawia, że jest dobrze tolerowany przez pacjentów i pozbawiony skutków niepożądanych charakterystycznych dla innych typów błonnika, np. nie nasila wzdęcia. Trzeba zaznaczyć, że zła tolerancja błonnika jest powodem stosowania przez wielu pacjentów z chorobami przewodu pokarmowego diety ubogobłonnikowej. Należy to wziąć pod uwagę, wybierając rodzaj zalecanego błonnika.
Połączenie arabinogalaktanu z laktoferyną zwiększa korzystne działanie arabinogalaktanu, ponieważ laktoferyna działa przeciwbakteryjnie względem patogenów, wychwytuje żelazo (bakterie patogenne mają wysokie zapotrzebowanie na żelazo, więc ich namnażanie w obecności laktoferyny jest ograniczone) i promuje wzrost korzystnych bakterii z rodzaju Bifidobacterium i Lactobacillus. Ponadto laktoferyna chroni barierę jelitową.
Podsumowując działanie preparatu Fibraxine, czyli połączenia prebiotycznego rozpuszczalnego błonnika arabinogalaktanu i laktoferyny, należy podkreślić, że:
- Arabinogalaktan jest prebiotykiem, który promuje namnażanie korzystnych dla zdrowia szczepów bakteryjnych.
- Arabinogalaktan jest fermentowany przez bakterie jelitowe i stanowi źródło krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych, w tym kwasu masłowego. Kwas masłowy jest podstawowym źródłem energii dla kolonocytów, ma działanie przeciwzapalne i korzystnie wpływa na przepuszczalność bariery śluzówkowej.
- Arabinogalaktan jest pozbawiony typowych dla błonnika skutków niepożądanych, takich jak wzdęcie, które często towarzyszy chorobom przewodu pokarmowego i jest powodem ograniczania błonnika w diecie.
- Laktoferyna działa przeciwbakteryjnie wobec patogenów i chroni barierę jelito
Biorąc pod uwagę mechanizm działania składników preparatu Fibraxine, najważniejsze wskazania do jego stosowania to:
- zaburzenia rytmu wypróżnień w przebiegu zaburzeń czynnościowych przewodu pokarmowego, przede wszystkim w zespole jelita nadwrażliwego (ang. irritable bowel syndrome, IBS). Preparat Fibraxine jest zalecany we wszystkich zaburzeniach rytmu wypróżnień: zaparciu, biegunce i naprzemiennie występującym zaparciu i biegunce;
- uchyłkowatość jelita grubego i objawowa niepowikłana choroba uchyłkowa
- zaparcia.
| Preparat Fibraxine należy stosować codziennie przez co najmniej trzy miesiące. W ten sposób osiąga się stabilizację korzystnego wpływu na mikrobiotę jelitową i regulację rytmu wypróżnień. |
Bibliografia
- Majka G., Więcek G., Śróttek M. et al. The impact of lactoferrin with different levels of metal saturation on the intestinal epithelial barrier function and mucosal infl ammation. Biometals, 2016, 29(6), s. 1019–1033. doi:10.1007/s10534-016- 9973-x.
- Chen O., Sudakaran S., Blonquist T. al. Effect of arabinogalactan on the gut microbiome: A randomized, double-blind, placebo-controlled, crossover trial in healthy adults [published online ahead of print, 2021 Apr 20]. Nutrition, 2021;90:111273. doi:10.1016/j.nut.2021.111273
- Pietrzak A., Bartnik W., Szczepkowski M. et al. Polski konsensus interdyscyplinarny dotyczący diagnostyki i leczenia choroby uchyłkowej okrężnicy. Gastroenterologia Kliniczna, 2015, 7, s. 1–19.
- Pietrzak A., Skrzydło-Radomańska B., Mulak A. Rekomendacje diagnostyczno-terapeutyczne w zespole jelita nadwrażliwego. Gastroenterology Rev., 2018, 13(4), s. 167–196. DOI: https://doi.org/10.5114/pg.2018.78343.
- Banasiewicz T., Paszkowski J., Boreja-Wysocki M. et al. Skuteczność profi laktycznej terapii łączonej (rifaksymina alfa + prebiotyk arabinogalaktan z laktoferyną) na funkcje przewodu pokarmowego u pacjentów z rozpoznaną objawową niepowikłaną chorobą uchyłkową. Pol J Surg., 2019, 91, s.1–8.
- Pietrzak A., Banasiewicz T., Skoczylas K. et al. Terapia skojarzona: rifaksymina-α i arabinogalaktan w połączeniu z laktoferyną skutecznie zapobiegają nawrotom objawowej niepowikłanej choroby uchyłkowej. Pol J Surg., 2020, 92, s.
