Ciąża zawsze wiąże się z obniżeniem wrażliwości na działanie insuliny. Cukrzyca ciążowa (GDM) ujawnia się, kiedy sekrecja insuliny nie jest wystarczająca dla kompensacji insulinooporności towarzyszącej ciąży. Cukrzyca ciążowa definiowana jako stopień nietolerancji glukozy po raz pierwszy wykryty w ciąży jest czynnikiem ryzyka powikłań okołoporodowych. Wczesne rozpoznanie choroby może zmniejszyć ekspozycję płodu na matczyną hiperglikemię i zmniejszyć ryzyko powikłań. Nawet bardzo łagodne zmiany w tolerancji glukozy mogą prowadzić do nadmiernego lub dysharmonijnego wzrostu płodu. Zaburzenie homeostazy glukozy w czasie ciąży, niezależnie od nasilenia zmian, jest czynnikiem ryzyka rozwoju nietolerancji glukozy po porodzie.
Autor: Ewa Otto-Buczkowska
prof. dr med. specjalista pediatrii i diabetologii. Aktualnie na emeryturze. Członek honorowy Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego oraz członek zagranicznych towarzystw naukowych: ISPAD – International Society for Pediatric and Adolescent Diabetes oraz EASD – European Association for the Study of Diabetes. Jest autorem lub współautorem ponad 300 publikacji oraz autorem, współautorem lub redaktorem
21 podręczników wydanych w kraju i za granicą, promotorem doktoratów oraz kierownikiem specjalizacji w dziedzinie pediatrii i diabetologii kilkudziesięciu lekarzy
Cukrzyca typu 1 (ang. type 1 diabetes, T1D) to schorzenie o podłożu autoimmunologicznym. Jest wynikiem dysfunkcji komórek β i wynikającego stąd niedoboru insuliny. W cukrzycy typu 1 dysfunkcja ta jest spowodowana zniszczeniem komórek przez procesy autoimmunologiczne. Wystąpienie tego zjawiska wiąże się z istnieniem genetycznej predyspozycji oraz działaniem czynników środowiskowych. Jednak sekwencja procesów prowadzących do ostatecznego zniszczenia komórek β nie została jeszcze ostatecznie rozstrzygnięta. Terapia cukrzycy typu 1 wiąże się z koniecznością stałego podawania insuliny egzogennej parenteralnie. W chwili obecnej uważa się, że optymalne jest stosowanie metody ciągłego monitorowania glikemii (CGM) pozwalające na ocenę czasu utrzymywania glikemii w przedziale docelowym (TIR). Obok poszukiwania metod coraz lepszego leczenia cukrzycy typu 1 trwają prace nad poszukiwaniem metod zapobiegania jej wystąpieniu. Nadzieje budzi wykorzystanie inżynierii genetycznej do zahamowanie procesów autoimmunizacji i apoptozy komórek β zarówno u osób z ryzykiem rozwoju cukrzycy, jak i u chorych po transplantacji komórek wyspowych.