Fałszowanie żywności stanowi jedną z nieuczciwych praktyk rynkowych polegającą na zmianie jej składu lub właściwości oraz niepowiadomieniu o tej zmianie konsumenta w celu jej ukrycia. W Polsce najczęściej fałszowaną kategorią żywności są miody, soki owocowe i warzywne, oliwa, masło, wino i inne markowe alkohole, kawa, ocet winny oraz zioła i przyprawy. Za fałszowanie żywności grozi odpowiedzialność karna, administracyjna oraz cywilna obejmująca naprawienie szkody wyrządzonej konsumentowi.
Środek spożywczy zafałszowany
Zgodnie z ustawą o bezpieczeństwie żywności i żywienia środek spożywczy jest zafałszowany, jeżeli jego skład lub inne właściwości zostały zmienione, a konsument nie został o tym poinformowany w sposób określony w przepisach, albo jeżeli zostały wprowadzone zmiany mające na celu ukrycie jego rzeczywistego składu lub innych właściwości [1].
Istotą zafałszowania żywności jest zatem intencjonalne wprowadzenie przez przedsiębiorcę zmian odnośnie do składu lub innych właściwości danego produktu oraz niepoinformowanie o tym nabywcy (konsumenta). Ponadto zafałszowaniem żywności będzie również dokonywanie zmian o charakterze wtórnym w środku spożywczym, których celem jest ukrycie jego rzeczywistych pierwotnych właściwości. W praktyce tego rodzaju zafałszowanie najczęściej polega na nieuprawnionym stosowaniu przez producentów żywności barwników [2].
Ustawa o bezpieczeństwie żywności i żywienia zawiera także przykładowy katalog praktyk zaliczanych do typowych sposobów fałszowania żywności. Według definicji ustawowej środek spożywczy jest zafałszowany, w szczególności jeżeli:
POLECAMY
- dodano do niego substancje zmieniające jego skład lub obniżające jego wartość odżywczą;
- odjęto składnik lub zmniejszono zawartość jednego lub kilku składników decydujących o wartości odżywczej lub innej właściwości środka spożywczego;
- dokonano zabiegów, które ukryły jego rzeczywisty skład lub nadały mu wygląd środka spożywczego o należytej jakości;
- niezgodnie z prawdą podano jego nazwę, skład, datę lub miejsce produkcji, termin przydatności do spożycia lub datę minimalnej trwałości albo w inny sposób nieprawid-
- łowo go oznakowano;
- wpływając przez te działania na bezpieczeństwo środka spożywczego [3].
Wspomniane powyżej naruszenie bezpieczeństwa żywności jest zatem istotną przesłanką, która musi zostać spełniona, aby w myśl przepisów ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia można było dany środek spożywczy uznać za zafałszowany.
Warto odnotować, że niezależnie od tego, czy żywność zafałszowana wykazuje szkodliwość dla zdrowia, czy też nie, fałszowanie żywności stanowić będzie czyn nieu...
