Dieta w chorobie Hashimoto – praktyczne wskazówki dla dietetyków

Hashimoto – co to takiego?

Choroba Hashimoto zalicza się do chorób autoimmunologicznych – czyli takich, w przebiegu których wytwarzane przez organizm przeciwciała i limfocyty zaczynają atakować narządy, , co prowadzi do niszczenia tych struktur w mechanizmie stanu zapalnego. W przypadku Hashimoto zniszczeniu ulega tarczyca, a sama choroba stanowi jedną z najczęstszych przyczyn niedoczynności tego narządu, związanej z podwyższeniem poziomu hormonu tyreotropowego (TSH) i obniżeniem wolnej frakcji tyroksyny (FT4). Problem może dotyczyć nawet 26 proc. ogólnej populacji[2].

Hashimoto i związana z nim niedoczynność tarczycy często występuje w postaci bezobjawowej. Postać jawna, czyli objawowa, charakteryzuje się szeregiem dolegliwości[3], takich jak:

• przyrost masy ciała i problemy z jej redukcją
• obrzęki na ciele
• spowolniony metabolizm
• nieregularne miesiączkowanie (lub jego zanik)
• uczucie senności
• problemy z zajściem w ciążę.

Wiele objawów takich jak przesuszenie skóry, kłopoty z utrzymaniem prawidłowej wagi, nerwowość, utrzymuje się również mimo normalizacji pracy tarczycy z wykorzystaniem leczenia hormonalnego, co wiąże się ze znaczącym spadkiem ogólnego komfortu życiowego. Istotnym czynnikiem, który w przebiegu choroby ma wpływ na poprawę jakości życia, jest właściwy sposób odżywiania. Dieta przy Hashimoto ma swoje ograniczenia, jednak właściwie prowadzona może naprawdę odmienić życie chorego.

Dieta przy niedoczynności tarczycy spowodowanej Hashimoto

Niedoczynność tarczycy, skutkująca zaburzeniami hormonalnymi, przyczynia się do problemów związanych z metabolizowaniem białek, tłuszczów – w tym cholesterolu – oraz węglowodanów. Jaka dieta przy Hashimoto jest najskuteczniejsza? Wśród zalecanych modeli żywieniowych wymienia się dietę z ograniczeniem goitrogenów, czyli substancji wolotwórczych, które znajdują się m.in.  w brukselce, kapuście, rzepie, kalafiorze i brokułach, a także truskawkach, prosie i szpinaku. Niektórzy specjaliści stosują również dietę eliminacyjną, tzw. protokół immunologiczny, z której usuwane są produkty o charakterze prozapalnym.

Dieta przy Hashimoto musi być ściśle przestrzegana, aby miała korzystny wpływ na towarzyszące chorobie zaburzenia hormonalne i by przyniosła oczekiwane rezultaty (na przykład w postaci utraty masy ciała). Czas trwania dietoterapii może trwać od miesiąca nawet do pół roku. Zatem, co jeść przy Hashimoto? Dietoterapia powinna opierać się na produktach bogatych w składniki odżywcze. Lista produktów zalecanych w Hashimoto obejmuje pokarmy takie jak:

• warzywa i owoce(z wykluczeniem zawierających goitrogeny)
• źródła jedno- i wielonienasyconych kwasów tłuszczowych (oleje roślinne, ryby morskie)
• żywność bogatą w inulinę
• produkty bez soi
• nieprzetworzone, dobrej jakości mięso.

Dania do przygotowania przy Hashimoto: przepisy

Aby dieta w Hashimoto była skuteczna, nie może w niej zabraknąć smacznych dań! Spośród nich szczególną uwagę zwracają poniższe przepisy:

Owsianka gotowana na wodzie z dodatkiem mleczka kokosowego

Przygotuj 50 g płatków owsianych, 1 szklankę wody, 5 g płatków kokosowych, 1 nektarynkę, 1 garść   malin i ¼ szklanki mleczka kokosowego. Gotuj płatki w  tradycyjny sposób i dodaj do smaku mleczko kokosowe. Po zakończeniu gotowania posyp płatkami kokosa, ułóż także na wierzchu dania pokrojoną nektarynkę i kilka malin.

Pierś z kurczaka duszona z marchewką i koperkiem

Przygotuj 200 g piersi z kurczaka bez skóry, 1 marchew, 1 łyżeczkę masła klarowanego, 150 ml bulionu warzywnego, posiekany koperek, 1 saszetkę / szklankę kaszy gryczanej i odrobinę śmietany lub pełnotłustego jogurtu. Oczyść mięso i pokrój w kostkę. Oprósz pieprzem i podsmaż na maśle. Dodaj bulion i marchewkę startą na tarce. Na końcu dodaj posiekany koperek, zabiel śmietaną lub jogurtem, wcześniej hartując go w filiżance z odrobiną gorącego bulionu i podawaj w towarzystwie kaszy gryczanej.

Caprese z grzanką

Przygotuj 1 opakowanie sera mozzarella z mleka bawolego, 1 pomidor, 5 listków bazylii, 1 kromkę chleba pełnozianistego i 0,5 łyżki oliwy z oliwek. Mozzarellę i pomidory pokrój w plastry. Na kromce chleba układaj naprzemiennie pomidory, ser i liście bazylii. Skrop oliwą i podpiecz całość, by z chleba powstała grzanka.

Dieta przy Hashimoto – czy powinna być bezglutenowa?

Eliminacyjna dieta przy Hashimoto zakłada także wykluczenie spożycia glutenu, w przypadku współwystępującej nadwrażliwością na ten składnik pokarmowy.

Wprawdzie badania w tym zakresie są ograniczone i nie istnieją jednoznaczne wskazania eliminacji glutenu, jednak badanie ankietowe z maja 2015 roku przeprowadzone w grupie 2232 osób z Hashimoto pokazało[2], że aż 76 procent respondentów odczuwało negatywne skutki spożycia glutenu. Wśród objawów tego stanu ankietowani wymieniali zaburzenia metaboliczne: nudności, gazy, biegunkę, wzdęcia i refluks. W przebiegu badania część osób przeszła na dietę bezglutenową. 88 procent spośród tej części badanych poczuło się lepiej. W grupie na diecie bezglutenowej uczestnicy zauważyli także spadek masy ciała.

Chcesz dowiedzieć się więcej na temat Hashimoto i zaleceń dietetycznych, których wprowadzenie poprawi jakość życia chorego? Kurs Diagnostyka i dietoterapia w zaburzeniach hormonalnych i metabolicznych ze szczególnym uwzględnieniem choroby Hashimoto odkryje przed Tobą wszelkie tajniki walki z chorobą poprzez odpowiedni sposób odżywiania.

Źródła:

1. Abbott R D, Sadowski A, Alt A G (2019) Efficacy of the Autoimmune Protocol Diet as Part of a Multi-disciplinary, Supported Lifestyle Intervention for Hashimoto’s Thyroiditis. Cureus. doi:10.7759/cureus.4556. Dostęp: 13. 04. 2021
2. Wentz. I (2015) Supporting a Patient with Hashimoto’s Thyroiditis through Nutrition. Dietitians in Integrative and Functional Medicine. integrativerd.org/wp-content/uploads/2012/04/40336-DIFM-FINAL-Fall-Newsletter-E-Version-Proof-3.pdf. Dostęp: 13. 04. 2021
3. tarczyca.com.pl/choroba-hashimoto-na-czym-polega-i-czym-sie-rozni-od-niedoczynnosci-tarczycy/. Dostęp: 13. 04. 2021