Nowotwory skóry stanowią najliczniejszą grupę nowotworów złośliwych u człowieka. Wśród nich wyróżniamy nowotwory niemelanocytowe (NMSC), do których zaliczają się głównie raki, oraz nowotwory melanocytowe, reprezentowane przez czerniaka. Ta ostatnia choroba jest szczególnie niebezpieczna, wiąże się z wysokim potencjałem tworzenia przerzutów i wysoką śmiertelnością. Profilaktyka pierwotna czerniaka i NMSC opiera się głównie na ochronie skóry przed promieniowaniem ultrafioletowym. W profilaktyce wtórnej najważniejsza jest samokontrola i regularne badania dermatoskopowe. Dermatoskopia stanowi proste i skuteczne narzędzie pozwalające na poprawę wykrywalności nowotworów skóry o 30%. Leczenie postaci wczesnych jest proste i pozwala na uzyskanie 98% przeżyć pięcioletnich. Przerzuty do węzłów chłonnych oraz przerzuty odległe pogarszają rokowanie, jednak wprowadzona przez ostatnią dekadę immunoterapia oraz leki ukierunkowane molekularnie stwarzają nadzieję na wyleczenie u rosnącej liczby chorych.
Autor: Michał Lewandowicz
dr n. med.; kierownik Oddziału Chirurgii Onkologicznej WWCOiT im. M. Kopernika w Łodzi i koordynator Breast Cancer Unit; zajmuje się chirurgią rekonstrukcyjną, m.in. mikrochirurgicznymi rekonstrukcjami piersi z tkanek własnych
Rak piersi jest najczęstszym nowotworem złośliwym u kobiet, a zachorowalność rośnie w związku z narażeniem na cywilizacyjne czynniki etiologiczne. Rak piersi stanowi heterogenną grupę chorób, wymagającą zindywidualizowanego, wielodyscyplinarnego leczenia. Optymalne wyniki uzyskują pacjentki poddane diagnostyce i terapii w ośrodkach specjalizujących się w leczeniu nowotworów piersi (breast cancer units – BCU). Wykrycie choroby we wczesnym okresie rozwoju, przed pojawieniem się przerzutów, jest kluczowe dla uzyskania trwałego wyleczenia, dlatego wprowadzono program profilaktycznych badań skriningowych, opartych na mammografii. Standardem postępowania we wczesnym raku piersi jest leczenie oszczędzające i deeskalacja chirurgii w obrębie dołu pachowego, a w przypadku konieczności wykonania mastektomii – zabiegi z jednoczesną rekonstrukcją piersi.